8 траўня, Масква /Кар. БЕЛТА/. Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка на пасяджэнні Вышэйшага Еўразійскага эканамічнага савета ў Маскве адзначыў поспехі ЕАЭС за мінулыя 10 гадоў, але ўказаў і на пытанні па розных напрамках, над вырашэннем якіх бакам яшчэ неабходна працаваць, перадае карэспандэнт БЕЛТА.
″Нават па самым строгім рахунку можна канстатаваць, што першыя 10 гадоў пройдзеныя досыць паспяхова. Мы практычна выйшлі на фінальны этап рэалізацыі стратэгіі-2025”, – заявіў кіраўнік дзяржавы.
Паводле яго слоў, прынятыя меры аб’ектыўна садзейнічалі павелічэнню ўзаемнага гандлю дзяржаў — членаў ЕАЭС. Па выніках 2023 года тэмп яе росту склаў амаль 105 працэнтаў. У абсалютных лічбах – каля $ 90 млрд. І гэта нягледзячы на складаную сітуацыю на сусветных рынках.
Лукашэнку аб значэнні ЕАЭС: не ўсім у адзіночку атрымалася б захаваць свой суверэнітэт «Але галоўнае, мы навучыліся лепш чуць адзін аднаго Ні рост ВУП, ні павелічэнне рэальных даходаў насельніцтва не былі б магчымыя, калі б мы былі паасобку. Ды і не ўсім у адзіночку ўдалося б захаваць свой суверэнітэт. Зроблена, безумоўна, шмат, – сказаў Аляксандр Лукашэнка. – Наш саюз яшчэ дастаткова малады, але ў яго развіццё ўжо ўкладзена вельмі шмат сіл, энергіі і сродкаў. Мы ў адказе за тое, каб ён і надалей развіваўся на карысць нашых народаў і на справе стаў бы сапраўдным полюсам эканамічнага прыцягнення ў сучасным свеце. Я абсалютна перакананы, гэта нам па сілах».
Разам з тым Прэзідэнт канстатаваў, што пытанняў і выклікаў у інтэграцыйным будаўніцтве менш не стала, і прывёў некалькі красамоўных прыкладаў.
Аб прамысловай кааперацыі
Кіраўнік дзяржавы нагадаў, што ў мінулым годзе прыняты фундаментальныя рашэнні ў мэтах фінансавай падтрымкі прамысловай кааперацыі. Нягледзячы на гэта, сур’ёзнай актыўнасці бізнэсу пакуль не назіраецца. «Пры гэтым хацелася б яшчэ раз адзначыць, што праца ва ўмовах санкцыйнага ціску патрабуе неадкладных рашэньняў. Хуткіх рашэнняў. Лідэры краін-удзельніц такія рашэнні ў большасці сваёй аператыўна прымаюць. Аднак яны далёка не заўсёды хутка рэалізуюцца, – заўважыў беларускі лідэр. — Хацеў бы звярнуць увагу ўсіх прысутных, што такая непаваротлівасць рэальна адбіваецца на фінансавых выніках працы нашых прадпрыемстваў і вядзе да ўзмацнення жорсткасці канкурэнцыі з боку трэціх краін».
Лукашэнка ўказаў на непаваротлівасць у ЕАЭС у пытаннях прамысловай кааперацыі З улікам укаранення новага механізма фінансавай падтрымкі прамысловай кааперацыі Аляксандр Лукашэнка звярнуўся да Еўразійскай эканамічнай камісіі з просьбай ініцыятыўна ўключыцца ў гэту работу і арганізаваць узаемадзеянне як у разрэзе галін, так і з прыцягненнем дзелавых дзяржаў. – членаў саюза.
«Сродкі на субсідаванне праектаў выдзелены немалыя, і іх трэба мэтавым чынам вельмі эфектыўна выкарыстоўваць. За гэта адказваюць і нашы ўрады разам з камісіяй», – падкрэсліў кіраўнік дзяржавы.
Аб бесперашкодным доступе да дзяржзакупак
Паводле даных Прэзідэнта, аб’ём дзяржзакупак у краінах ЕАЭС складае амаль $200 млрд. Фактычна дзяржавы як пакупнікі тавараў, работ, паслуг поўнасцю кіруюць гэтым рынкам, а таксама вызначаюць палітыку закупак і каналы набыцця.
“Калі мы сапраўды кіруем, то давайце забяспечваць узаемны доступ сама меней там, дзе прадукцыя, якая вырабляецца ў ЕАЭС, можа стаць эфектыўнай крыніцай задавальнення дзяржаўных патрэбнасцей”, – заклікаў Аляксандр Лукашэнка.
Лукашэнка выступае за ўстараненне ў ЕАЭС нацыянальнага пратэкцыянізму пры доступе да дзяржзакупак Разам з тым ён канстатаваў, што ў гэтай сферы ўсё яшчэ захоўваецца нацыянальны пратэкцыянізм: у рэальнасці рынак абараняецца не ад імпарту з трэціх краін, на якія прыпадае амаль дзве трэці дзяржзакупак ЕАЭС, а ад тавараў і паслуг, якія выраблены ў краінах саюза. “Гэта значыць абараняем кожны свой рынак ад сваіх партнёраў”, – заўважыў Прэзідэнт.
«Перакананы, пытанне аб пашырэнні ўзаемнага ўдзелу ў дзяржзакупках патрабуе неадкладнага рашэння. Бо ён цесна звязаны з імпартазамяшчэннем і тэхналагічным суверэнітэтам. І па вялікім рахунку гэта наша бяспека і гэта наша незалежнасць», – упэўнены кіраўнік дзяржавы.
Аб цыфравізацыі
Аляксандр Лукашэнка заявіў аб неабходнасці сканцэнтравацца на больш хуткім прызнанні электроннага лічбавага подпісу: «Гаварым пра гэта ўжо не першы год. Усе прынцыповыя дамоўленасці даўно дасягнуты, але воз і зараз там. А бо гэта не палітычнае, а тэхнічнае пытанне. Але менавіта ён часта становіцца непераадольным бар’ерам для ўдзелу еўразійскага бізнесу ў гаспадарчых працэсах краін саюза».
Прэзідэнт лічыць неабходным завяршыць гэту работу ў найбліжэйшы час.
Аб тэхнічным рэгуляванні
Гэты напрамак цесна звязаны з папярэднім пытаннем. «Праца па тэхнічным рашэнні на завяршальнай стадыі. Засталося толькі перавесці тэхрэгуляванне ў лічбавы фармат, – заўважыў Аляксандр Лукашэнка. – Упэўнены, у гэтай зале нікога не трэба пераконваць, што цыфравізацыя тэхрэгулявання прадаставіць нашай прамысловасці дадатковыя магчымасці для развіцця. Спрасціць атрыманне інфармацыі і працэсы сертыфікацыі і стандартызацыі».
Аб транспартных паслугах
Аляксандр Лукашэнка адзначыў у цэлым зладжаную работу ў гэтай сферы як на нацыянальным, так і наднацыянальным узроўні: “Нам удалося знайсці рашэнні па альтэрнатыўных маршрутах паставак тавараў, дамовіцца (няхай і часова) аб ажыццяўленні перачэпкі і перагрузкі, узгадніць новыя ўмовы перасячэння граніц”. Лукашэнка: у ЕАЭС удалося знайсці рашэнні па альтэрнатыўных маршрутах паставак тавараў
Тым не менш Аляксандр Лукашэнка ўказаў на неабходнасць таго, каб ЕЭК наладзіла пастаянны канал абмену інфармацыяй з краінамі ШАС, у першую чаргу з Кітаем. Гэта патрэбна для больш дакладнага кіравання грузапатокамі і арганізацыі эфектыўнай работы пагранпераходаў.
Аб харчовай бяспецы
У гэтай сферы Прэзідэнт лічыць неабходным удасканальваць работу па уніфікацыі патрабаванняў, звязаных са абарачэннем сельскагаспадарчай прадукцыі, больш актыўна ўкараняць інавацыйныя падыходы ў аграпрамысловым комплексе.
Лукашэнка выказаўся па пытанні харчовай бяспекі ў ЕАЭС
«Пры гэтым нам вельмі важна забяспечваць патрэбы нашага саюза ў харчаванні ўласнай вытворчасці. А мы гэта можам. Для гэтага трэба, каб нашы аграрыі ў тым ліку мелі свой высакаякасны насенны матэрыял», – звярнуў увагу беларускі лідэр.
Аб міжнародным пазіцыянаванні ЕАЭС
«Нашы геапалітычныя апаненты спрабуюць ізаляваць нас ад перадавых тэхналогій і прэміяльных рынкаў, стрымаць нашае развіццё. Але, нягледзячы на гэта, мы планамерна рухаемся наперад», – заявіў Прэзідэнт.
Лукашэнка заклікаў сістэматызаваць працу па ўсталяванні партнёрскіх адносін ЕАЭС з трэцімі краінамі
Ён нагадаў аб падпісанні паўнацэннага гандлёвага пагаднення з Іранам. Умацоўваецца таксама ўзаемавыгаднае супрацоўніцтва ў фармаце “пяцёркі” з перспектыўнымі дружалюбнымі краінамі – Інданезіяй, ААЭ, Манголіяй.
Лідэры краін ЕАЭС даручылі пачаць перамовы з Манголіяй аб заключэнні часовага гандлёвага пагаднення
«Аднак праца па ўсталяванні партнёрскіх адносін з трэцімі краінамі, на нашу думку, мае патрэбу ў сістэматызацыі. У бягучых геаэканамічных рэаліях трэба дакладна разумець, з якімі краінамі, у якой паслядоўнасці, у якія тэрміны будзе фарміравацца зона свабоднага гандлю, а з кім з патэнцыяльных партнёраў абмяжуемся ўзаемадзеяннем у рамках мемарандумаў», – адзначыў кіраўнік дзяржавы.
Ён таксама лічыць, што пакуль мала ўвагі надаецца дыялогу на ўзроўні саюза з Афрыканскім кантынентам. “Афрыка адчувае патрэбнасць у шырокім пераліку нашых тавараў, работ, паслуг і тэхналогій”, – заўважыў Аляксандр Лукашэнка. – Афрыка, як і Лацінская Амерыка, наеліся ўжо каланіялізму ад адпаведных вядучых краін. І гэта момант, калі мы павінны прыйсці ў Афрыку».
Таксама вялізныя перавагі адкрывае паралельны ўдзел краін ЕАЭС і партнёраў па Садружнасці Незалежных Дзяржаў у ШАС і БРІКС.
«Але нам не варта забывацца на сваіх бліжэйшых суседзяў, сяброў, братоў. Узаемадзеянне з дзяржавамі – наглядальнікамі пры ЕАЭС і краінамі СНД павінна быць у зоне пастаяннай і пільнай увагі», – дадаў беларускі лідэр.
Аб ролі Расіі ва ўмацаванні партнёрства
“Актыўныя паслядоўныя намаганні Расійскай Федэрацыі па развіццю і ўмацаванню нашага партнёрства сёння важныя як ніколі”, – падкрэсліў беларускі лідэр.
Лукашэнка на саміце ЕАЭС: актыўныя намаганні Расіі па ўмацаванні партнёрства важныя як ніколі
Аляксандр Лукашэнка падзякаваў Прэзідэнту Расіі Уладзіміру Пуціну і расійскаму боку ў цэлым за цёплы прыём і высокі ўзровень арганізацыі мерапрыемства. «Гэта ваша першая (пасля праведзенай напярэдадні інаўгурацыі. — Заўвага БЕЛТА) буйная міжнародная нарада. І мы, вядома, не падвядзем вас у гэтым плане», – запэўніў кіраўнік дзяржавы.
Карыстаючыся выпадкам, ён таксама павіншаваў удзельнікаў саміту з чарговай гадавінай гераічнай Перамогі савецкага народа ў Вялікай Айчыннай вайне.