Праект “Тыдзень Прэзідэнта” – для тых, хто хоча ісці ў нагу з кіраўніком дзяржавы, быць у курсе самых актуальных заяў і рашэнняў беларускага лідэра.
Рабочы тыдзень кіраўніка дзяржавы пачаўся з міжнародных мерапрыемстваў. У панядзелак у Палацы Незалежнасці абмяркоўвалі перспектыўныя праекты з дэлегацыяй Рэспублікі Мардовія Расійскай Федэрацыі. Акрамя традыцыйных напрамкаў супрацоўніцтва, як, напрыклад, пастаўкі рознай прадукцыі і вытворчая кааперацыя, узнікла і тэма сумеснай працы ў галіне кінематографа — у Мінску хочуць здымаць серыял пра Лі Харві Освальда.
У аўторак кіраўнік дзяржавы вёў перагаворы з высокім госцем з Лівіі. У апошні час бакі імкнуцца аднавіць ранейшы ўзровень супрацоўніцтва, і нядрэнны задзел у гэтым напрамку ўжо ёсць. Абмяркоўваюць стварэнне ў Лівіі сумесных вытворчасцей і будуюць планы па супрацоўніцтве ў сельскай гаспадарцы.
Серада ў графіцы Аляксандра Лукашэнкі ўжо традыцыйна дзень дакладаў . Кіраўнік Адміністрацыі Прэзідэнта Дзмітрый Круты і старшыня Савета Рэспублікі Наталля Качанава праінфармавалі па цэлым коле тэм: падрыхтоўка праведзенай у пятніцу нарады па развіццю Віцебскай вобласці, інфармацыйная работа членаў урада і вышэйшых службовых асоб у СМІ, удасканаленне механізма камандзіравання службовых асоб за мяжу і выкананне патрабаванняў маніторынг сферы гандлю на месцах і працэсаў цэнаўтварэння, кадравыя пытанні.
У чацвер Прэзідэнт правёў нараду з кіраўніцтвам Савета Міністраў. Фармат мерапрыемства традыцыйны – у такім коле перыядычна абмяркоўваюць тыя ці іншыя надзённыя, хай і ніяк не звязаныя паміж сабой пытанні і праекты дакументаў. На гэты раз гаварылі аб развіцці Беларускай чыгункі, функцыянаванні магістратуры, арганізацыі харчавання ва ўстановах адукацыі і падтрымцы маладых спецыялістаў.
У пятніцу ў Віцебску адбылася тая самая вялікая нарада, аб падрыхтоўцы якой у сераду дакладваў кіраўнік Адміністрацыі Прэзідэнта. Прэзідэнт і больш за 300 запрошаных больш за пяць гадзін вялі няпростую, але шчырую размову аб тым, як не проста пераламаць негатыўныя тэндэнцыі ў развіцці паўночнага рэгіёну, але ў літаральным сэнсе адрадзіць яго. Яшчэ адна важная тэма нарады, але ўжо ў маштабах краіны, – сітуацыя з склонам буйной рагатай жывёлы.
Прэзідэнт унёс у парламент законапраект “Аб змене законаў па пытаннях нарматворчай дзейнасці”. Даручэнне аб падрыхтоўцы гэтага законапраекта было дадзена па выніках праведзенай раней маштабнай рэвізіі заканадаўства. Праца над дакументам вялася практычна год.
Кіраўніком дзяржавы падпісаны шэраг важных дакументаў: указ, у адпаведнасці з якім аблвыканкамам прадастаўлена права фарміраваць сельскагаспадарчыя сыравінныя зоны; закон аб увядзенні адказнасці за незаконныя дзеянні з БПЛА; указ аб маркіроўцы ювелірных вырабаў.
У краіне адзначылі Дзень бацькі . У віншаванні суайчыннікам Аляксандр Лукашэнка адзначыў, што гэта свята нагадвае аб адказнай ролі мужчыны ў выхаванні і падтрымцы дзяцей, фарміраванні іх паспяховай будучыні.
Аляксандр Лукашэнка павіншаваў Генеральнага сакратара Арганізацыі Аб’яднаных Нацый Антоніу Гутэрыша з 80-годдзем ААН , запэўніўшы ў падтрымцы з боку Беларусі ў справе прадухілення канфліктаў і захавання агульначалавечых каштоўнасцей.
Віншаванні з розных нагод таксама былі накіраваны ў Балівію , Казахстан і Аўстрыю .
Калектыў і ветэранаў холдынгу “Гарызонт” кіраўнік дзяржавы павіншаваў з 85-годдзем з дня ўтварэння прадпрыемства.
Прафесійнае свята адзначаюць работнікі і ветэраны аўтамабільнага транспарта і дарожнай гаспадаркі. Гэта таксама стала падставай для прэзідэнцкага віншавання .
На тыдні Аляксандр Лукашэнка павіншаваў ветэрана-пагранічніка, удзельніка Вялікай Айчыннай вайны, палкоўніка ў адстаўцы Васіля Даўжонка са знамянальным юбілеем – 100-годдзем.
Народнага артыста Беларускай ССР Мікіту Міхалкова Прэзідэнт павіншаваў з 80-годдзем.
На жаль, не абышлося без сумных падзей – вестку аб смерці каралевы Сірыкіт у Тайландзе ўспрынялі ў Беларусі з вялікім болем і смуткам. “Маці нацыі” памерла на 94-м годзе жыцця, прысвяціўшы яе свайму народу, стаўшы прыкладам міласэрнасці і непарушнай адданасці Радзіме, адзначыў у спачуванні Аляксандр Лукашэнка.
ДАЛЕКА НЕ МЕЖ. Якія сумесныя інтарэсы Беларусі і Мардовіі і пры чым тут Лі Харві Освальд.
Прэзідэнт 20 кастрычніка сустрэўся з кіраўніком Рэспублікі Мардовія Расійскай Федэрацыі Арцёмам Здуновым. Гэта ўжо яго другая сустрэча з кіраўніком гэтага расейскага рэгіёна. Пасля дасягнення ранейшых дамоўленасцей прайшло каля двух гадоў, і цяпер настаў час падвесці прамежкавыя вынікі і паставіць новыя задачы.
«У эканоміцы нам патрэбны амбіцыйныя энергічныя дзеянні. І, вядома, дастойныя прарыўныя праекты», – сказаў Прэзідэнт. Паводле яго слоў, тавараабарот Беларусі і Мардовіі ў 2024 годзе склаў крыху больш за $130 млн, і “гэта далёка не мяжа з улікам прамысловай базы” абодвух бакоў.
Аляксандр Лукашэнка спыніўся на ключавых напрамках супрацоўніцтва, якія патрабуюць асаблівай увагі. Гэта, па-першае, развіццё вытворчай кааперацыі. Кіраўнік дзяржавы прапанаваў максімальна нарошчваць патэнцыял сумесных праектаў, што ўжо рэалізуюцца, у сферы вагонабудавання, мікраэлектронікі, вытворчасці ліфтаў. Напрыклад, у Беларусі запатрабавана кабельна-правадніковая прадукцыя Мардовіі. Адзін з прыкладаў сумеснай эфектыўнай працы – вытворчасць кампаніяй Мардовіі ізаляцыйных матэрыялаў з сыравіны беларускага “Нафтана”.
Як адзначыў кіраўнік Мардовіі, на сённяшні дзень 60 прадпрыемстваў гэтага рэгіёну Расійскай Федэрацыі рэалізуюць сумесныя праекты з беларускімі партнёрамі, і кіраўнікі 20 з іх на гэты раз былі ў складзе дэлегацыі. “Мы бачым пэўны рост, але вельмі стрымана пакуль да гэтага ставімся. Таму што патэнцыял нашмат вышэйшы. Мае калегі разумеюць, што трэба дапрацоўваць, даціскаць гэтае пытанне», – падкрэсліў Арцём Здуноў.
Даціскаць кіраўнік дзяржавы прапануе ў тым ліку ў вытворчасці інавацыйнай прадукцыі па такіх напрамках, як інфармацыйныя тэхналогіі, падрыхтоўка IT-спецыялістаў, сумесная работа над праграмнымі прадуктамі, штучны інтэлект.
Па-другое, Аляксандр Лукашэнка падкрэсліў актуальнасць узаемадзеяння ў пытанні паставак сельгастэхнікі. Ён акрэсліў гатоўнасць прапанаваць спажыўцам беларускай тэхнікі ў Мардовіі “цікавыя інструменты” па яе набыцці і эксплуатацыі: “У нас ёсць магчымасці закрыць патрэбнасці Мардовіі практычна па ўсёй лінейцы сельгастэхнікі, у тым ліку з выкарыстаннем гнуткіх механізмаў фінансавання”.
Размова таксама ішла аб пашырэнні магчымасцей навучання маладых спецыялістаў з Мардовіі рабоце на беларускіх сельскагаспадарчых машынах. У асобных ВНУ рэгіёну ўжо створаны добрыя ўмовы для гэтага. Пры гэтым Беларусь гатова навучаць не толькі будучых механізатараў, але і інжынераў, якія будуць потым маштабаваць гэтыя навыкі.
Трэці напрамак супрацоўніцтва – фармацэўтыка. Тут ёсць перспектывы як у частцы падрыхтоўкі і перападрыхтоўкі спецыялістаў, так і арганізацыі выпуску на вытворчых магутнасцях “Белмедпрэпаратаў” лекаў з партфеля групы кампаній “Прамамед”, галоўная вытворчая пляцоўка якой размешчана ў Саранску. “Думаю, што тут мы можам дасягнуць пэўных вынікаў, тым больш што вы знаёмы з нашымі прадпрыемствамі і нашай прадукцыяй”, – сказаў Аляксандр Лукашэнка.
У многім нечакана падчас размовы ўзнікла тэма сумеснай кінавытворчасці. Аказалася, што да сустрэчы ў Прэзідэнта дэлегацыя з Мардовіі нават пабывала на “Беларусьфільме”, госці паглядзелі фільм “Класная”, які нядаўна выйшаў у пракат. «Уяўляеце становішча ў зале – практычна плачуць людзі. Выклікае станоўчыя эмоцыі», – падзяліўся Арцём Здуноў уражаннямі з журналістамі.
Аляксандр Лукашэнка прапанаваў арганізаваць абмен вопытам і разам зняць кінастужку. Такі праект ужо сапраўды ёсць. Гаворка пра шматсерыйны фільм пра Лі Харві Освальда, які, як лічыцца, у лістападзе 1963 года забіў Прэзідэнта ЗША Джона Кенэдзі. У 1960-я гады гэты амерыканец прыехаў у Савецкі Саюз і пражыў у Мінску амаль два з паловай гады, працаваў токарам на Мінскім радыёзаводзе імя Леніна.
«Гэтая тэма ў Злучаных Штатах Амерыкі цяперашнім Прэзідэнтам Дональдам Трампам актыўна ўздымалася. Калі своечасова знімем гэты фільм, будзе да месца, актуальным будзе фільм», – звярнуў увагу Аляксандр Лукашэнка.
Прэзідэнт не выключыў, што прадстаўнікі кінематографа абапал, магчыма, прапануюць для стварэння фільмаў і іншыя тэмы. “У беларуска-расійскім напрамку можна шмат агульных тэм знайсці з гісторыі, вельмі карысных для нас у тым ліку”, – упэўнены кіраўнік дзяржавы.
“Словам, мы гатовы і адкрыты для супрацоўніцтва з вельмі добрым, добрым народам, які пражывае на вашай цудоўнай зямлі – Мардовіі”, – рэзюмаваў Аляксандр Лукашэнка.
У час сустрэчы Арцём Здуноў перадаў Аляксандру Лукашэнку ў падарунак кнігу пра гістарычную супольнасць Беларусі і Рэспублікі Мардовія. Поўная назва кнігі – “Рэспубліка Беларусь – Рэспубліка Мардовія: агульная гісторыя, агульны лёс”. У гэтым каталогу сабраны дакументы перыяду Вялікай Айчыннай вайны 1941-1945 гадоў, якія захоўваюцца ў Цэнтральным дзяржаўным архіве Мардовіі. Справа ў тым, што ў гады вайны Мардовія стала другой хатай для шматлікіх жыхароў Беларусі. Туды было эвакуіравана 10 тыс. чалавек, у тым ліку сем дзіцячых дамоў з выхаванцамі.
РАНЕСАНС СУПРАЦОЎНІЦТВА. Як Беларусь і Лівія адраджаюць былы ўзровень адносін
Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка 21 кастрычніка сустрэўся з намеснікам галоўнакамандуючага Лівійскай нацыянальнай арміяй Садамам Халіфам Хафтарам, які наведаў Мінск на чале ўрадавай дэлегацыі.
Цяпер унутрыпалітычная сітуацыя ў Лівіі складваецца такім чынам, што менавіта вайскоўцы стаяць ля руля краіны. Таму двухбаковы парадак дня падчас візіту быў значна шырэйшы — з акцэнтам на развіцці эканамічнага, гуманітарнага і палітычнага супрацоўніцтва.
Літаральна ў лютым бягучага года ў Мінск прыязджаў фельдмаршал і вярхоўны галоўнакамандуючы Лівійскай нацыянальнай арміяй Халіфа Белкасім Хафтар, а гэты візіт яго намесніка можна расцэньваць як крок да замацавання ранейшых і выпрацоўкі новых напрамкаў супрацоўніцтва.
Аляксандр Лукашэнка нагадаў, што раней Беларусь і Лівія развівалі адносіны і ён наведваў гэту дзяржаву з візітам, сустракаючыся з ранейшым кіраўніком краіны. «Мы шмат аб чым дамовіліся, нямала зрабілі. Але, на жаль, з-за пэўных прычын нашы адносіны былі разбураны, — канстатаваў ён. – У чымсьці мы падтрымлівалі іх, але найбольш інтэнсіўна адносіны аднавіліся ў апошні час. Яшчэ раз прашу Вас перадаць фельдмаршалу самыя добрыя пажаданні. Вельмі шаную яго накіраванасць у наладжванні нашых адносін. І хачу вас запэўніць у тым, што ўсе дамоўленасці, якіх мы дасягнулі і дасягнем, будуць абавязкова выкананы».
Аляксандр Лукашэнка адзначыў, што цяпер многія сілы як унутры, так і звонку хацелі б пэўным чынам уплываць на сітуацыю ў Лівіі. «Але павінен сказаць, што народ Лівіі выбера той шлях і тых людзей, якія накормяць, апрануць і гарантуюць бяспеку лівійскаму народу. Я ведаю, што вы нацэлены на тое, каб прынесці лівійскаму народу мір і спакой і аб’яднаць у адзіную цэлую лівійскую дзяржаву. Мы ў гэтым плане гатовы з вамі працаваць дзень і ноч. У гэтым кірунку – любыя вашы прапановы. Калі мы здольныя на нешта, мы акажам усялякую дапамогу і падтрымку лівійскаму народу», – запэўніў Прэзідэнт.
Кіраўнік дзяржавы падкрэсліў, што Лівія, якая развіваецца, – гэта залог міру і спакою на тэрыторыі паловы Афрыканскага кантынента.
У ходзе візіту лівійскай дэлегацыі ў Мінску адкрылася гандлёвае прадстаўніцтва гэтай краіны. Гэта важна з пункту гледжання аператыўнасці вырашэння тых ці іншых пытанняў у развіцці супрацоўніцтва. Бакі працуюць ужо над рэалізацыяй кантрактаў на пастаўку беларускай сельскагаспадарчай, дарожна-будаўнічай, камунальнай і кар’ернай тэхнікі. Адна з важных тэм – стварэнне ў Лівіі сэрвіснага цэнтра для якаснага абслугоўвання ўсёй беларускай тэхнікі, якая туды будзе пастаўлена. Вельмі верагодна, што ў Лівіі пасля могуць з’явіцца і зборачныя вытворчасці.
Яшчэ адзін напрамак – сельская гаспадарка. Беларусь гатова дапамагчы лівійскім партнёрам не толькі тэхнікай, але і тэхналогіямі. Пачнуць з супрацоўніцтва ў раслінаводстве. Перспектыва – стварэнне ў Лівіі малочнатаварнага комплексу, птушкафабрыкі.
У рамках гуманітарнай сферы супрацоўніцтва абмяркоўваюцца пытанні навучання студэнтаў з Лівіі ў беларускіх установах адукацыі па такіх напрамках, як, напрыклад, медыцына і сельская гаспадарка. Ёсць таксама магчымасць лячэння грамадзян Лівіі ў Беларусі, перадачы вопыту па ўдасканаленні і арганізацыі медыцынскага абслугоўвання, паставак медабсталявання і медыкаментаў.
ДЗЕНЬ ДАКЛАДАЎ. Аб чым інфармавалі Прэзідэнта Крутой і Качанава
Аляксандр Лукашэнка 22 кастрычніка заслухаў даклады кіраўніка Адміністрацыі Прэзідэнта Дзмітрыя Крутога і старшыні Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Наталлі Качанавай.
Галоўнай тэмай у дакладзе Дзмітрыя Крутога была падрыхтоўка вялікай нарады па забеспячэнні ўстойлівага развіцця Віцебскай вобласці, якая адбылася напрыканцы тыдня. Абмеркаваны таксама пытанні, якія патрабуюць пастаяннай увагі і кантролю. Размова аб сур’ёзных рашэннях, якія прымаліся па Віцебскай вобласці раней. Гэта работа інтэграцыйных структур і аграпрамысловага комплексу рэгіёну ў цэлым, работа прамысловага сектара і сітуацыя на праблемных прадпрыемствах, а галоўнае – праграма развіцця вобласці.
Другой тэмай даклада Зміцера Крутога стала інфармацыйная праца. Яе рэгуляванне ўваходзіць у сферу адказнасці Адміністрацыі Прэзідэнта. Размова ў дакладзе ішла аб рабоце членаў урада і вышэйшых службовых асоб у СМІ. Гэта ўключае інфармаванне і тлумачальную работу па ключавых аспектах, якія ўваходзяць у кампетэнцыю міністэрстваў і ведамстваў, а таксама рэагаванне на хвалюючыя насельніцтва пытанні. Ключавое даручэнне кіраўніка дзяржавы – выбудоўванне інфармацыйнага балансу.
Акрамя таго, было даложана аб удасканаленні механізма камандзіравання службовых асоб за мяжу і арганізацыі рабочага працэсу з улікам патрабаванняў Дырэктывы нумар 11 – правядзенне нарад, калегій і іншых мерапрыемстваў у пазапрацоўны час, без адцягнення службовых асоб ад выканання іх прамых прафесійных абавязкаў.
Асноўнай тэмай даклада Наталлі Качанавай кіраўніку дзяржавы стаў маніторынг сферы гандлю на месцах і працэсаў цэнаўтварэння. Па даручэнні Прэзідэнта такі маніторынг ажыццяўляюць Савет Рэспублікі і Палата прадстаўнікоў. Кіраўнікі палат парламента рэгулярна дакладваюць кіраўніку дзяржавы актуальны зрэз інфармацыі па гэтых тэмах. У прыватнасці, раз на месяц справаздачу аб выніках маніторынгу Прэзідэнту накіроўвае Палата прадстаўнікоў. На гэтых жа пытаннях была сканцэнтравана ўвага і падчас даклада старшыні Савета Рэспублікі – справядлівасць у пытаннях цэнаўтварэння, арганізацыя гандлю ў рэгіёнах і сельскай мясцовасці, настроі ў грамадстве ў цэлым і праблемныя пытанні, якія хвалююць насельніцтва.
Акрамя таго, Наталля Качанава далажыла кіраўніку дзяржавы блок кадравых пытанняў, якія ўваходзяць у кампетэнцыю Савета Рэспублікі.
Надзённыя ПЫТАННІ. Чым дапамогуць БЧ, ці патрэбны магістры і як будуць карміць у школах
Аляксандр Лукашэнка 23 кастрычніка сабраў нараду з кіраўніцтвам Савета Міністраў. Фармат мерапрыемства традыцыйны – такія сустрэчы з урадам кіраўнік дзяржавы праводзіць рэгулярна.
«Перад тым як прымаць найважнейшыя рашэнні ці рашэнні, якія выклікаюць асаблівае гучанне ў нашым грамадстве, мы сустракаемся з вамі для таго, каб параіцца. І для мяне важна, прымаючы рашэнні, атрымаць дадатковую інфармацыю ад ініцыятараў тых ці іншых пытанняў», – адзначыў Прэзідэнт.
На гэты раз такіх надзённых пытанняў было чатыры. Яны датычацца далейшага развіцця Беларускай чыгункі, функцыянавання магістратуры ў ВНУ, арганізацыі харчавання ва ўстановах адукацыі і падтрымкі моладзі. Аб працы БЧ і дзяржаўным укладзе ў будучае развіццё
«Бясспрэчна, чыгунка – найважнейшае прадпрыемства не толькі транспартнай галіны, але і ўсёй нашай краіны. Чыгуначным транспартам штогод перавозяцца дзясяткі мільёнаў тон грузаў. Гэта і сыравіна, імпарт, экспартныя пастаўкі нашай прадукцыі. Для людзей – самы танны і бяспечны спосаб перамяшчэння. І хоць пасажырскія перавозкі – хутчэй сацыяльны, а не камерцыйны кірунак працы, развіваць трэба абодва», – сказаў кіраўнік дзяржавы.
Ён канстатаваў, што з-за санкцый, а таксама сітуацыі ва Украіне, дзе некалькі беларускіх таварных саставаў літаральна па-пірацку былі захоплены і ўтрымліваюцца, грузапатокі прыйшлося кардынальна трансфармаваць, шукаць новую лагістыку і ў цэлым мабілізавацца. Хоць даходы і аселі, але ў цэлым перавозачная дзейнасць БЧ застаецца прыбытковай.
“Як мне дакладваюць, фінансавае становішча прадпрыемства цяпер абцяжарваюць высокія расходы па абслугоўванні крэдытаў, прыцягнутых пад інфраструктурныя праекты і закупку новага рухомага саставу”, – адзначыў кіраўнік дзяржавы.
Каб стабілізаваць сітуацыю, быў падрыхтаваны праект распараджэння аб дзяржаўнай падтрымцы Беларускай чыгункі.
Адначасова Аляксандр Лукашэнка нагадаў, што ў БЧ не “самыя бедныя людзі”. Асабліва ў выглядзе фактаў, выяўленых праваахоўнымі органамі, у выніку чаго шэраг службовых асоб з гэтай сферы некаторы час таму, як сказаў кіраўнік дзяржавы, “адправілі на вячоркі”.
Прэзідэнт таксама агучыў агульны прынцыповы падыход да аказання дзяржпадтрымкі па любым напрамку. Кіраўнік дзяржавы арыентуе ў большай ступені разлічваць на ўнутраныя рэзервы, а не падсілкоўванне з бюджэту, каб праз нейкі час зноў не прыходзіць “з працягнутай рукой”.
«У чарговы раз публічна вас папярэджваю: спыніце хадзіць сюды па грошы . Спыніце. Ёсць працоўныя калектывы, ёсць кампетэнцыі. У дадзеным выпадку ёсць цягнікі, аўтамабілі, самалёты, верталёты і іншае. Лётайце і перасоўвайцеся», – сказаў Аляксандр Лукашэнка.
У выніку, як расказаў журналістам начальнік БЧ Валерый Вярэніч, Прэзідэнт падтрымаў прапановы, якія ўнесены ў праект распараджэння. Важна, што размова ідзе не аб выдзяленні новых сродкаў, а аб прадаўжэнні тэрміну пагашэння па раней узятых крэдытах. «Ёсць пэўная сума, якую трэба аддаць за 5 год. Гэта для нас вельмі цяжкая фінансавая нагрузка, – растлумачыў начальнік БЧ. – Мы папрасілі пасунуць тэрміны яшчэ на 5 гадоў – да 2035 года ».
Адпаведна зменшыцца фінансавая нагрузка па вяртанні крэдытаў, а вызваленыя сродкі можна будзе ўкласці ў рамонт, інфраструктуру, развіццё. Крэдыты раней браліся на куплю рухомага складу, электрыфікацыю – рэалізацыю вялікіх інфраструктурных праектаў. “Укладваючы сродкі ў вытворчасць, мы разумеем, што мы далей можам зарабіць”, – сказаў Валерый Вярэніч.
Аб магістратуры і асаблівасцях падрыхтоўкі запатрабаваных спецыялістаў
Далейшае функцыянаванне магістратуры ў Беларусі – яшчэ адна тэма нарады ў кіраўніка дзяржавы.
Аляксандр Лукашэнка пацікавіўся, як ідуць справы з улікам раней прынятых рашэнняў. У прыватнасці аб тым, каб навучанне ў магістратуры было для тых, хто пасля плануе займацца навукай і выкладаннем. А зусім не для таго, каб падрыхтаваць “спецыялістаў на ўсе рукі”, на якіх будзе попыт за межамі краіны (гэтая тэма была папулярная нейкі час з падачы прыхільнікаў Балонскага працэсу).
Разам з тым Прэзідэнт звярнуў увагу на тое, што ў Беларусі вучыцца шмат іншаземцаў, якія хацелі б закончыць магістратуру, яны плацяць за гэта грошы, і такую форму адукацыі для іх, вядома, трэба захаваць.
Па выніках нарады прынята рашэнне, што магістратура як адна з ступеняў паглыбленай вышэйшай адукацыі, безумоўна, застаецца. Спецыялісты, якіх там рыхтуюць, патрэбны многім прадпрыемствам, якія ўкараняюць новыя тэхналогіі, навуковым арганізацыям.
Але акцэнт у падрыхтоўцы кадраў у магістратуры трэба зрабіць на запатрабаваных спецыяльнасцях. «Кіраўнік дзяржавы сказаў, што трэба яшчэ раз сур’ёзна і ўзважана падысці да таго, каго мы рыхтуем, па якіх праграмах. І, самае галоўнае, гэта павінна адпавядаць інтарэсам нашай краіны і грамадства», – растлумачыў міністр адукацыі Андрэй Іванец.
Паводле яго слоў, у магістратуры захаваюцца ўсе тры траекторыі атрымання адукацыі: для грамадзян Беларусі будзе як бюджэтная, так і платная форма атрымання адукацыі, а таксама платная для іншаземцаў.
Аднак кантрольныя лічбы прыёму ў магістратуру будуць скарэктаваныя – яны будуць вызначацца ў строгай адпаведнасці з замовай з боку дзяржавы па аналогіі з тым, як гэта цяпер дзейнічае для універсітэтаў і каледжаў. Калі раней ВНУ фарміравалі колькасць бюджэтных месц у магістратуры і пералік спецыяльнасцей, зыходзячы са свайго бачання, то цяпер сітуацыя зменіцца. Колькасць бюджэтных месц будзе залежаць ад запыту на пэўных спецыялістаў.
Яшчэ адна важная змена, прынятая па выніках нарады, звязана з абавязковымі патрабаваннямі аб заканчэнні магістратуры для тых, хто хоча працягваць навучанне ў аспірантуры або выкладаць у ВНУ. «Прэзідэнт яшчэ раз падкрэсліў, што тыя штучныя бар’еры, якія створаны для адораных, таленавітых хлопчыкаў і дзяўчынак, павінны быць ліквідаваны. Размова ідзе аб тым, што хлопцы, якія зацікаўлены займацца навуковай, навукова-даследчай дзейнасцю, павінны мець магчымасць прыходзіць у аспірантуру без заканчэння магістратуры. І ў сувязі з гэтым кожны ўніверсітэт і вучоныя парады павінны бачыць такіх хлопцаў і выдаваць адпаведныя рэкамендацыі», — адзначыў міністр.
“Тыя, хто хочуць пасля заканчэння ўніверсітэта застацца на выкладчыцкай дзейнасці ў ВНУ, таксама павінны мець такую магчымасць без абавязковага заканчэння магістратуры”, – дадаў Андрэй Іванец.
Аб смачнай і здаровай ежы ў школьных сталовых
У ходзе нарады Прэзідэнт спытаў, як выбудавана сістэма харчавання дзяцей у школах з улікам раней гэтых даручэнняў.
Раней кантралюючыя органы дакладвалі кіраўніку дзяржавы, што ў сістэме арганізацыі школьнага харчавання ёсць пэўныя недахопы, ёсць прэтэнзіі да якасці страў і работы персаналу сталовых, камбінатаў школьнага харчавання. У сувязі з чым Прэзідэнт ставіў задачу адказным службовым асобам узмацніць кантроль у гэтай сферы.
«Я вас неаднаразова папярэджваў: абкрадаць дзяцей, труціць іх няякаснай ежай – злачынна! І даручыў тады выпрацаваць нармальную сістэму, – сказаў Аляксандр Лукашэнка. – Хацелася б пачуць, што зроблена ў гэтым плане. Як будзем карміць дзяцей, каб было смачна, карысна, каб ежа была не астылай?»
Як растлумачыў пасля нарады міністр адукацыі, сістэма арганізацыі школьнага харчавання ў цэлым выбудавана і неабходнасці праводзіць нейкія глабальныя змены няма.
У апошнія гады, паводле яго слоў, пашыраны пералік дазволеных страў, так званых тэхналагічных карт, праведзена мадэрнізацыі харчовых блокаў, сталовых, зроблены крокі па ўкамплектаванню прафесійнымі кадрамі (каля 1,5 тыс. повараў у мінулым годзе павысілі кваліфікацыю).
Сілкаваннем забяспечваецца больш за мільён школьнікаў, з іх каля 750 тыс. сілкуюцца за кошт сродкаў бюджэту. Зразумела, дагадзіць усім і кожнаму немагчыма. Нават у рамках адной сям’і дзеці могуць мець розныя перавагі ў ежы, не кажучы ўжо пра вялікія калектывы. Таму нейкая колькасць адходаў у школьных сталовых дапушчальная, але ў цэлым яна павінна зніжацца за кошт паляпшэння якасці і разнастайнасці страў. Над гэтым, як адзначыў міністр, яшчэ трэба папрацаваць. Аб стымулах для маладых спецыялістаў без залішняга рэгулявання На нарадзе ў Прэзідэнта абмеркавалі таксама праект указа “Аб мерах падтрымкі моладзі”, які прадугледжвае фарміраванне ўмоў для прыцягнення і захавання маладых кадраў на прадпрыемствах. Казалі аб мерах, якія ў асноўным датычыліся б наймальнікаў пры размеркаванні і заключэнні дагавораў аб мэтавым навучанні. Вынік абмеркавання – залішняга рэгулявання ў гэтым плане быць не павінна. Аляксандр Лукашэнка заклікаў падыходзіць да гэтага пытання ўзважана. Ён адзначыў, што дапамога моладзі не павінна пераходзіць у празмерную апеку, бо сродкі дзяржаве патрэбны і на іншыя напрамкі, уключаючы развіццё вытворчай сферы і эканомікі. Акрамя таго, у маладым узросце людзі і самі цалкам здольныя працаваць і зарабляць, у адрозненне, напрыклад, ад людзей пажылога ўзросту, якім з-за аб’ектыўных прычын можа быць больш складана.
“Я не да таго, каб не дапамагаць моладзі. Моладзь – наша будучыня, і ёй трэба дапамагчы. Давайце канкрэтна скажам, у чым мы мусім дапамагчы моладзі. І паставім на гэтым кропку, – адзначыў кіраўнік дзяржавы. – Мы павінны стварыць умовы, каб моладзь зарабіла ».
Прэзідэнт падкрэсліў, што любыя абяцанні з боку дзяржавы наконт падтрымкі якіх-небудзь ільгот павінны быць папярэдне пралічаны і абгрунтаваны, падмацаваны ўпэўненасцю, што існуючых сродкаў дастаткова, каб у будучым выконваць узятыя на сябе абавязацельствы. “Давайце будзем зыходзіць з рэалій, а не закідваць сюды: давай ільготы, ільготы, ільготы”, – сказаў Аляксандр Лукашэнка.
Кіраўнік дзяржавы не раз звяртаў увагу, што ў краіне “лішніх” грошай няма. “І калі мы нейкай катэгорыі нашага грамадства аказваем дапамогу і падтрымку, мы павінны разумець, што гэта – за кошт тых, хто працуе, за кошт тых, хто працуе”, – падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка. – Я хачу, каб вы гэтую філасофію разумелі, уносячы прапановы на мой узровень. Я вам шчыра гэта сказаў. І няхай людзі, пачуўшы мяне, ацэньваюць гэта, як лічаць патрэбным».
Як расказала журналістам міністр працы і сацыяльнай абароны Наталля Паўлючэнка, прапановы праекта ўказа ў выніку падтрыманы не былі: «Меры стымулявання і прапановы па стымуляванні маладых спецыялістаў не абмяжоўваюцца праектам указа, які абмяркоўваўся. Мы будзем выпрацоўваць і прапаноўваць новыя прапановы. А ў рамках тых, якія сёння разглядалі, – тут залішняга рэгулявання быць не павінна. Таму гэтыя меры мы пакуль адкладаем».
Міністр падкрэсліла, што ўжо зараз у Беларусі дзейнічае сур’ёзная сістэма мер падтрымкі маладых спецыялістаў, якія прыходзяць на першае працоўнае месца. Гэта і аднаразовая выплата, і штомесячныя выплаты (надбаўкі). Асобныя меры прадугледжаны калектыўнымі дагаворамі арганізацый і прадпрыемстваў.
Напрыклад, днямі Аляксандр Лукашэнка падпісаў указ аб даплатах асобным катэгорыям работнікаў аграпрамысловага комплексу. Прадугледжаны заканадаўствам для маладых спецыялістаў і фіскальныя меры падтрымкі. Яны маюць права на атрыманне стандартнага падатковага выліку. Акрамя таго, у дагавор аб мэтавым навучанні могуць уключацца пункты аб даплатах да стыпендыі з боку арганізацый-заказчыкаў.
“Усе гэтыя меры сістэмныя”, – падкрэсліла Наталля Паўлючэнка.
ПЛАН АДРАДЖЭННЯ. Які жорсткі, але адкрыты мэсыдж Лукашэнка адрасаваў кіраўніцтву Віцебскай вобласці
Прэзідэнт у пятніцу 24 кастрычніка працаваў Віцебску, дзе ў аблвыканкаме правёў вялікую нараду аб мерах па забеспячэнні ўстойлівага развіцця Віцебскай вобласці і сітуацыі з склонам буйной рагатай жывёлы ў Беларусі. Дарэчы, менавіта ў паўночным рэгіёне найгоршыя паказчыкі па склоне ў краіне. Таму разгляд двух гэтых пытанняў у рамках адной нарады вельмі лагічны крок.
Нарада рыхтавалася даўнавата, а праблемы ў Віцебскай вобласці збіраліся яшчэ даўжэй. Дзяржава заўсёды ішла насустрач прапановам кіраўніцтва рэгіёна: падтрымліваліся амбіцыйныя праекты, даваліся крэдыты, даваліся адтэрміноўкі і растэрміноўкі па ранейшых. Аляксандр Лукашэнка прывёў важкі факт, што толькі за апошнія чатыры гады арганізацыі вобласці скарысталіся дзяржпадтрымкай 1285 разоў. Фактычна кожны дзень камусьці выдзяляліся сродкі з бюджэту. Але эфект ад гэтых уліванняў быў, нажаль, далёка не заўсёды. Таму на шчырую размову запрасілі больш за 300 удзельнікаў — фактычна ўвесь актыў вобласці. А акрамя цяперашняга старшыні аблвыканкама Аляксандра Субоціна, які ўжо чатыры гады знаходзіцца ля руля паўночнага рэгіёну, на нарадзе былі таксама яго папярэднікі на гэтай пасадзе Мікалай Шарстнёў і Аляксандр Косінец.
Кіраўнік дзяржавы са шкадаваннем канстатаваў, што Віцебская вобласць проста патанула ў масе пустых абяцанняў. Адзін з яркіх прыкладаў – стварэнне аграпрамысловых холдынгаў, якія працуюць ні хістка ні валка. А мусілі, наадварот, прыносіць прыбытак і разлічвацца па крэдытах. Цяпер Прэзідэнту прапанавалі новы праект – стварыць два новыя буйныя холдынгі па глыбокай перапрацоўцы мяса і малака.
Аднак Аляксандр Лукашэнка на гэты раз прыехаў не столькі для таго, каб выслухоўваць чарговыя прапановы і абяцанні, а каб давесці да кожнага ў рэгіёне жорсткае, але сумленнае пасланне: без Віцебскай вобласці ў краіне могуць абысціся. І перш за ўсё гэта датычыцца сектара АПК, хаця і ў іншых галінах праблем хапае.
«Мужыкі, ці вы пачынаеце працаваць, ці мы з вамі будзем будаваць па-іншаму адносіны. Я шчыра кажу. Маю на гэта права. Бо вы мяне неаднойчы падманулі пры трох губернатарах. Факты я вам назваў, – сказаў Прэзідэнт. – Усё, мужыкі, дурніца скончана. Ідзіце, наводзьце парадак».
Аляксандр Лукашэнка ў сваім выступленні падрабязна пералічыў шмат недахопаў у развіцці рэгіёну. І нават, здавалася б, пазітыўную рэч – рост зарплат – Прэзідэнт, будучы эканамістам, паставіў пад сумнеў. Бо гэта адбываецца на фоне падзення вытворчасці, што само па сабе нонсэнс. Пры гэтым яшчэ і па забяспечанасці жылымі квадратнымі метрамі сітуацыя ў вобласці лепшая, чым у сярэднім па краіне. Няйначай як «эканамічны цуд».
Але факты і статыстыка, на жаль, сведчаць пра адваротнае. «Мне хацелася б з вамі працаваць па-добраму. Але з вамі немагчыма працаваць па-добраму, калі бачыш, што адбываецца, – падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка. – Мы не можам дапусціць стагнацыі рэгіёну і спакойна глядзець на рост негатыўных тэндэнцый. Я зраблю ўсё, каб прымусіць вас працаваць, адгаворкі не прымаюцца, – папярэдзіў Прэзідэнт. – Стагнацыі не будзе. Спакойна глядзець на негатыў я не змагу».
«Нашы людзі тут зачакаліся калі не прарыву, дык хаця б выразнага плана рэальнага адраджэння Віцебшчыны. І мы гэта з вамі забяспечым», – заявіў беларускі лідэр.
Пэўны план у Віцебскай вобласці сапраўды ёсць, і пра яго на нарадзе даволі доўга і падрабязна дакладваў Аляксандр Субоцін. Да 2030 года абяцаюць рэалізаваць многія праекты і сур’ёзна дадаць у эканамічных паказчыках. Прэзідэнт усё выслухаў і адразу папярэдзіў, што працаваць на гэты вынік давядзецца ў першую чаргу самім, задзейнічаючы ўнутраныя рэзервы. А дзяржава дапаможа, калі будзе бачыць рэзультат. Бо час пустых абяцанняў і разбазарвання на іх бюджэтных сродкаў прайшоў. Больш за тое, усе абяцанні трэба аблічбаваць і разбіць па гадах, каб было ясна і зразумела, як ідзе працэс, а не чакаць 2030 года, каб потым зноў распісацца ў тых ці іншых няўдачах і зноў папрасіць дзяржпадтрымкі.
«Па гадах паступова разбіць гэта. Зрабіў – атрымай. Не зрабіў – тады попыт будзе на ўсю шпульку. Таму спачатку вынік дай, які абяцаў, а потым атрымай. Можа, нават больш дадзім. Я знайду рознымі шляхамі, рэзервы выкарыстоўваю. Не зрабіў – да адварочвання галавы. Па-мужчынску. Каб гэта не было “хацялкамі”, гэта павінна быць аблічбавана, і каб гэта было абавязкова, – паставіў задачу кіраўнік дзяржавы. – І падтрымку вы атрымаеце фінансавую, нейкую арганізацыйную і іншую толькі тады, калі вы пераканаеце ўрад, а яны – мяне. Я тады на гэта пайду. Калі не, і кроку не зраблю».
І яшчэ адзін ключавы пасыл: “Каласальная памылка думаць, што да вас прыехаў Прэзідэнт і чарговы раз усё “спіша”. Хачу паўтарыць усім, хто сядзіць у залі — ад дырэктара прадпрыемства да дзяржчыноўнікаў: выкіньце такія думкі з галавы».
Аляксандр Лукашэнка падкрэсліў, што гэта не яго асабістыя грошы, а грошы ўсяго беларускага народа, якія выдзяляліся Віцебскай вобласці пад канкрэтныя абавязацельствы і вынік: “Урач з Гомеля або шахцёр з Салігорска аказалі вам падтрымку праз падатковую сістэму размеркавання бюджэтных даходаў. Таму я нічога нікому не спісваю. І вы гэтага не заслугоўваеце на сённяшні дзень. Мяне народ упаўнаважыў спытаць з вас на поўную шпульку. Дасканала разабрацца, чаму вы гэтую падтрымку бяздарна разбазарылі і зноў прыйшлі з працягнутай рукой». Увогуле, Прэзідэнт патрабуе ад кіраўніцтва рэгіёна большай разваротлівасці, а каб навесці належны парадак і літаральна «вылізаць» усё на прадпрыемствах АПК, ды і ў рэгіёне ў цэлым адвёў тэрмін да 7 лістапада. Безумоўна, да гэтай даты немагчыма зрабіць усё, што збіралася гадамі, але хаця б у першым набліжэнні працэс павінен быць запушчаны.
«Жым будзе найстрашэнны. Усё павінна быць выканана. І не адкідваць на 2030 год, – арыентуе беларускі лідэр. – Для кагосьці гэтая вобласць родная. Для мяне ўся рэспубліка мая родная. Мы павінны навесці парадак і моладзі перадаць стырно кіравання. Але мы павінны навесці яго. Гэта ганьба (цяперашні стан спраў у рэгіёне. – Заўвага БЕЛТА). Вы што, войны захацелі? Не трэба нам вайна. Патрэбна эканоміка».
Жорсткая размова была і ў дачыненні да склону жывёлы. Нягледзячы на ўсю ўвагу, якую апошнія гады гэтаму пытанню ўдзяляе асабіста Прэзідэнт, у Віцебскай вобласці ўмудрыліся ў бягучым годзе яшчэ і прыбавіць адразу на 40 працэнтаў у гэтай негатыўнай тэндэнцыі. Што дзіўна, на другім месцы аказалася паспяховая Гродзенская вобласць.
«Нельга працу ў жывёлагадоўлі ператвараць у крымінальную дзейнасць. За памылкі павінен быць найстражэйшы персанальны попыт. Пакуль, як бы мяне ні спрабавалі запэўніць у адваротным, бачу, што негатыўную тэндэнцыю вы не пераламалі. Галоўнае, у вас няма элементарнага – дысцыпліны», – падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка.
А яшчэ трэба выкараніць хлусню і прыпіскі, бо яны не проста скажаюць агульную карціну, а перашкаджаюць прыняццю правільных кіраўнічых рашэнняў на будучыню. «Мы павінны стварыць такую сістэму працы, каб кожны баяўся хлусіць ці там нечага скажаць. Вось такая павінна быць сістэма», – сказаў кіраўнік дзяржавы.
Прэзідэнт растлумачыў, чаму ён так шмат увагі ўдзяляе сельскай гаспадарцы і часта бывае на сельгасаб’ектах: «Калі нехта думае, што гэта звязана з вытворчасцю, аграпрамысловым комплексам, нашымі калгасамі, саўгасамі, фермерскімі гаспадаркамі, той мае рацыю толькі напалову. Мяне вытворчасць сельгаспрадукцыі не так хвалюе, як у сярэдзіне 90-х. Самае галоўнае, чаму я боўтаюся ўвесь час па палях і фермам. Як і раней, мая мэта – вельмі хацеў бы спадзявацца, што і ваша, – выратаваць вёску, захаваць вёску. Не будзе вёскі – не будзе дзяржавы. Мы будзем асуджаны».
Пры гэтым нават у Віцебскай вобласці ёсць узоры граматнага гаспадарання на зямлі, на якія можна раўняцца. Значыць, могуць і ўмеюць. «Трэба, сціснуўшы зубы, рабіць тое, што трэба. Трэба падключаць усіх, каб працавалі, займаліся справай. Элементарны парадак трэба наводзіць. Пуга вам проста не хапае і жалезнай адказнасці», – звярнуўся Прэзідэнт да ўдзельнікаў пасяджэння.
Напружаная і адкрытая размова на нарадзе ў Віцебску працягвалася больш за пяць гадзін, вынікам яе стаў шэраг даручэнняў кіраўніка дзяржавы. Яны ў тым ліку датычацца навядзення парадку, устаранення непатрэбнага пасрэдніцтва, рэгулявання сістэмы закупак для патрэб сельскай гаспадаркі, падыходаў у вырашэнні кадравых пытанняў.
“Трэба супакоіцца і даваць вынік. Дадзіце вынік – да мяне прыходзьце, ва ўрад і прасіце, што мы вам павінны, – падсумаваў Прэзідэнт. – Усё будзем рабіць для людзей, якія імкнуцца дзяржаве дапамагчы».
Купіць білет онлайн