Рабочы графік Прэзідэнта Беларусі заўсёды вельмі насычаны падзеямі. Аляксандр Лукашэнка праводзіць нарады і рабочыя сустрэчы па найбольш актуальных пытаннях развіцця краіны, рэгулярна бывае ў рэгіёнах, здзяйсняе замежныя візіты і сам прымае замежных гасцей, размаўляе з журналістамі, падпісвае ўказы і законы. І нават калі публічных мерапрыемстваў няма, гэта зусім ня значыць, што кіраўнік дзяржавы не працуе. Зрэшты, і падчас адпачынку, ці то хакейная трэніроўка ці рубка дроў, Аляксандр Лукашэнка не-не ды і знойдзе падставу для чарговага даручэння. Як ён любіць казаць, трэба ва ўсім ісці ад жыцця.
Праект “Тыдзень Прэзідэнта” – для тых, хто хоча ісці ў нагу з кіраўніком дзяржавы, быць у курсе самых актуальных заяў і рашэнняў беларускага лідэра.
Галоўная ўнутрыпалітычная навіна – дадзены афіцыйны старт кампаніі па падрыхтоўцы другога пасяджэння VII Усебеларускага народнага сходу. Аляксандр Лукашэнка ў якасці старшыні ВНС падпісаў адпаведнае распараджэнне. Форум адбудзецца ў Менску 18-19 снежня бягучага года.
На тыдні ў кіраўніка дзяржавы быў кадравы дзень . Адбыліся змены ў кіраўніцтве мясцовай вертыкалі і шэрагу міністэрстваў, канцэрна “Беллегпрам”, буйных прадпрыемстваў, Акадэміі кіравання пры Прэзідэнце.
Аляксандр Лукашэнка правёў нараду па пытаннях глабальнай міжнароднай абстаноўкі і развіццю беларуска-амерыканскіх адносін. Яно шмат у чым насіла закрыты характар, але вядома галоўнае – Беларусь адкрыта да ўзаемадзеяння як з ЗША, так і з краінамі ЕС, уключаючы бліжэйшых суседзяў. Важныя ўмовы – захаванне нацыянальных інтарэсаў і “чырвоных ліній”, каб гэтыя дзеянні ні ў якім разе не нанеслі шкоду адносінам з Расіяй, Кітаем, а таксама абавязацельствам перад іншымі дружалюбнымі краінамі ў рамках удзелу Беларусі ў еўразійскіх інтэграцыйных аб’яднаннях.
У сярэдзіне тыдня кіраўнік дзяржавы заслухаў падрабязныя даклады па розных пытаннях прэм’ер-міністра Аляксандра Турчына і дзяржсакратара Савета бяспекі Аляксандра Вольфавіча. У цэнтры ўвагі былі тэмы прамысловасці, работы на знешнеэканамічным трэку і праверкі Узброеных Сіл. Перспектывы сацыяльна-эканамічнага развіцця краіны на 2026 год, які стане першым у новай пяцігодцы, а таксама папярэднія вынікі працы эканомікі сёлета абмяркоўвалі на вялікай нарадзе ў чацвер. Аляксандр Лукашэнка паставіў пытанне, наколькі эфектыўна арганізавана работа так званай мабілізацыйнай эканомікі , а таксама заявіў, каб на наступны год быў прадугледжаны рэалістычны, але напружаны сцэнарый . Пры гэтым найважнейшае пытанне – кантроль інфляцыі , бо людзям патрэбна цэнавая стабільнасць, а не стабільны рост коштаў.
Цікавая тэма, якая ўзнікла ў працэсе нарады, — абстаноўка на аўтазаправачных станцыях у Беларусі. На працягу гадоў там стварылі зручную інфраструктуру, каб людзі маглі не толькі заправіць сваё аўто, але і набыць спадарожныя тавары, перакусіць і выпіць каву. Аднак не ўсе адказна карыстаюцца гэтымі магчымасцямі, часам на працяглы час блакуючы сваімі аўтамабілямі доступ да калонак для іншых вадзіцеляў. Скаргі на гэты конт ужо пачуў і кіраўнік дзяржавы, даручыўшы навесці парадак , на што аператыўна адрэагавалі ў МУС.
У завяршэнне рабочага тыдня кіраўнік дзяржавы прыняў удзел у адкрыцці новага Мінскага гарадскога цэнтра тэхнічнай творчасці дзяцей і моладзі. Установа адчыніла свае дзверы ў адным з ажыўленых месцаў беларускай сталіцы, дзе раней размяшчаўся аўтавакзал “Усходні”. Цяпер тут працуюць з дзецьмі, пачынаючы з 6-гадовага ўзросту, прывіваючы ім цікавасць да сучасных тэхналогій і дапамагаючы на перспектыву ў забеспячэнні краіны інжынернымі і тэхнічнымі кадрамі, якіх зараз вельмі не хапае.
У Беларусі на тыдні адзначылі Дзень маці. З гэтай нагоды Аляксандр Лукашэнка накіраваў суайчынніцам самыя цёплыя віншаванні , падкрэсліўшы, што матчына мудрасць, цярпенне і любоў дапамагаюць знаходзіць правільны шлях у любых жыццёвых сітуацыях.
З прафесійным святам кіраўнік дзяржавы павіншаваў работнікаў фармацэўтычнай і мікрабіялагічнай прамысловасці.
Прэзідэнт падпісаў законы аб ратыфікацыі дзвюх міжнародных дагавораў з Расіяй; дадатковай абароне маёмасных правоў грамадзян пры пазыках.
Падпісаны таксама ўказ аб павелічэнні штомесячных даплат маладым спецыялістам у АПК.
КАДРАВЫЯ ПЫТАННІ. Каму Лукашэнка даў апошні шанец і дзе звярнуў увагу на «страшны вушак»
Рабочы тыдзень кіраўнік дзяржавы пачаў з разгляду кадравых пытанняў . У панядзелак у Палацы Незалежнасці ён узгадніў прызначэнне новых кіраўнікоў мясцовых органаў улады, буйных прадпрыемстваў краіны, такіх як “Белшына”, “Гомсельмаш”, “Магілёўхімвалакно”, канцэрна “Беллегпрам”. Новы кіраўнік і ў Акадэміі кіравання пры Прэзідэнце. Шэраг кадравых рашэнняў таксама прыняты ў працоўным парадку – без асабістай сустрэчы ў кіраўніка дзяржавы.
Аб старшынях райвыканкамаў, якія ў адказе за ўсё
Назначаючы кіраўнікоў мясцовай вертыкалі , кіраўнік дзяржавы яшчэ раз паўтарыў сваю тэзу аб тым, што для старшыні райвыканкама не павінна быць аб’ектаў і прадпрыемстваў, якія “не яго”. «Яно можа каму заўгодна належаць, але кадравую палітыку і парадак забяспечваеце там вы. Я хачу, каб вы гэта пачулі, – падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка. – Хачу, каб вы запомнілі галоўнае: нечых прадпрыемстваў, земляў, кустоў ці вёсак, акрамя вашых, няма. Вы там за ўсё адказваеце. Прыватныя прадпрыемствы, якія належаць рэспубліканскаму ўзроўню кіравання, або якія непасрэдна, як вы лічыце, уваходзяць у вашу кампетэнцыю (абласнога або раённага падпарадкавання), – усё гэта ваша. І вы за гэта несяце адказнасць».
Яшчэ адзін аспект, які вылучыў Прэзідэнт у рабоце мясцовай вертыкалі, – праца з людзьмі: «Не адпіхвайцеся, не адбрыквайцеся ад людзей. Не трэба сябе адчуваць на галаву вышэй за звычайных людзей. Гэта нашыя людзі, мы для іх працуем».
Пры ўзгадненні на пасады кіраўнікоў раённых выканкамаў Прэзідэнт звярнуў увагу на сферу сельскай гаспадаркі і бягучыя работы, якія патрабуюць асаблівай увагі мясцовай вертыкалі. «Так, год (для сельскай гаспадаркі. – Заўвага БЕЛТА) незвычайны, усё ссунулася, перасунулася… Але на каго мы будзем крыўдзіцца? З аднаго боку незвычайны, з іншай – ураджайны. Таму трэба напружвацца. Ні ў якім разе нельга расслабляцца», – адзначыў беларускі лідэр.
Аб Акадэміі кіравання і «страшным вушаку»
Дзяніс Дук, які працаваў да гэтага часу рэктарам Магілёўскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя А.А.Куляшова, прызначаны рэктарам Акадэміі кіравання пры Прэзідэнце Беларусі. На гэтай пасадзе ён змяніў Ігара Бузоўскага, які кіраваў ВНУ з чэрвеня 2024 года.
Кіраўнік дзяржавы паставіў задачу ўстараніць прабелы ў кадравай рабоце і зрабіць ВНУ лепшай у краіне. «Свістапляска з кадрамі ў Акадэміі кіравання недапушчальная. Гэта страшны вушак Адміністрацыі Прэзідэнта», – сказаў Аляксандр Лукашэнка, звяртаючыся да кіраўніка Адміністрацыі Дзмітрыя Крутога.
Новага рэктара ВНУ кіраўнік дзяржавы арыентаваў на эфектыўную работу з тым, каб вывесці акадэмію на лідзіруючыя пазіцыі, але папярэдзіў і аб тым, каб Магілёўскі дзяржуніверсітэт не застаўся без увагі — туды неабходна знайсці дастойную кандыдатуру на пасаду рэктара.
«Універсітэт невялікі, але няпросты. Памірай, але Акадэмія кіравання павінна быць лепшай у краіне», – сказаў Прэзідэнт у адрас новага рэктара.
Аб рашэнні праблем на буйных прадпрыемствах
Прымаючы кадравыя рашэнні, Прэзідэнт даручыў новым кіраўнікам “Белшыны”, “Гомсельмаша” і “Магілёўхімвалакна” разабрацца з праблемамі на прадпрыемствах. «Людзі быццам здольныя, як вы вывучалі і дакладваеце. Яны павінны выцягнуць гэтыя прадпрыемствы, і мы павінны спыніць усялякія размовы па гэтых прадпрыемствах, – сказаў кіраўнік дзяржавы. – Вы павінны гэтыя прадпрыемствы выцягнуць, а вы (звяртаючыся да Дзмітрыя Крутога. – Заўвага БЕЛТА) часцей там бывайце і дакладвайце ўсё, што там адбываецца».
Аднак вырашаць існуючыя праблемы неабходна, абапіраючыся на ўласныя сілы і рэсурсы прадпрыемстваў, арыентаваў Прэзідэнт. «Не спадзявайцеся, што вы прыйдзеце з бюджэту возьмеце грошы. Грошы атрымаеце толькі пад канкрэтныя пастаўкі прадукцыі. Ёсць у вас прадукцыя на экспарт прадаць і цвёрда вы атрымаеце грошы – вам пазычым капейку. Прадалі – і назад вярнулі. Тут пра гады, стагоддзі, дзесяцігоддзі гаворкі не ідзе. Узяў – заўтра вярнуў. Толькі так», – папярэдзіў Аляксандр Лукашэнка.
Асобна Прэзідэнт закрануў сітуацыю на “Гомсельмашы”, падкрэсліўшы, што ранейшы яго кіраўнік Аляксандр Новікаў, узгоднены на пасаду старшыні Гомельскага райвыканкама, павінен дапамагаць новаму дырэктару Віталю Шэлегу, перадаючы яму свае кампетэнцыі, вопыт і навыкі.
“Тэхніка ваша паўсюль патрэбна, але трэба варушыцца”, – сказаў Аляксандр Лукашэнка. – Якасць перш за ўсё. Будзе добрая якасць – будзьце ўпэўненыя, што асноўны рынак – Расійская Федэрацыя – запатрабуе вашу тэхніку. Ім трэба якасць. Яны нават на вашыя кошты менш будуць глядзець. Хоць трэба не разбойнічаць і з коштамі. Якасць і яшчэ раз якасць».
Аб нялёгкіх задачах для лёгкай прамысловасці
Аляксандр Лукашэнка змяніў кіраўніка канцэрна “Беллегпрам”. Гэтую пасаду заняла Надзея Лазаравіч, якая да гэтага займала пасаду першага намесніка старшыні Мінскага гарвыканкама, а таксама мае досвед кіраўніцтва прамысловымі прадпрыемствамі. У сваю чаргу Таццяна Лугіна, якая кіравала канцэрнам, цяпер узначаліла ААТ “Камволь”, якое таксама ўваходзіць у структуру “Беллегпрама”.
«Я ўвогуле схіляюся перад жанчынамі заўсёды. І на такой пасадзе вам давядзецца працаваць няпростым кіраўніком. Але павінен сказаць, што гэта апошні шанс для вас (звяртаючыся да Таццяны Лугінай. – Заўвага БЕЛТА). Калі толькі вы не зможаце спрацаваць, я больш з вамі размаўляць не буду. Вы пісьменная, дасведчаная. Менш гутарак – больш справы», – арыентуе кіраўнік дзяржавы.
Ды і ў цэлым перад галіной стаяць напружаныя задачы, бо сітуацыя ў канцэрне няпростая. «Выцягнуць гэтую галіну трэба. Гэта людзі. Трэба накарміць і апрануць людзей. Накарміць быццам накармілі. І апранулі. Але трэба не ўпусціць гэта ўсё, – сказаў Аляксандр Лукашэнка. – Увогуле, дзяўчаты, дзейнічайце. І толькі наперад. Іншага шляху няма».
Прэзідэнт таксама не выключыў магчымасці ў будучыні пераўтварэнні канцэрна ў міністэрства: «Тут нам трэба яшчэ паглядзець па рэфармаванні сістэмы кіравання. Можа быць, стварыць міністэрства без усялякіх гэтых канцэрнаў. Калі гэта трэба будзе, недзе нешта дадаўшы, недзе нешта забраўшы. Гэта мы асобна паглядзім».
Прэзідэнт нагадаў, што ў розны час дзяржава аказала падтрымку развіццю падгалін у лёгкай прамысловасці, у тым ліку і на ўзроўні кіраўніка дзяржавы прымаліся неабходныя рашэнні. Гэта вытворчасць камвольных і суконных тканін, гарбарны, ільняны, баваўняны і абутковы напрамкі.
Аляксандр Лукашэнка ў цэлым падкрэсліў запатрабаванасць беларускай прадукцыі лёгкай прамысловасці, і ў прыватнасці на асноўным рынку ў Расіі. «Я цікавіўся, як ставяцца да беларускіх тавараў. Людзі нават не глядзяць на кошт, калі бачаць беларускае. Дык чаму мы не прадаем? Усё крыўдзімся на тое, што нехта аднекуль нешта завозіць. Дык гэта ж канкурэнцыя. Нам давядзецца ў канкурэнцыі ў гэтай жыць, – падкрэсліў беларускі лідэр. – Але, вядома, празмернасцяў тут быць не павінна. Унутраны рынак трэба абараняць. Трэба падумаць ва ўрадзе аб тым, як гэта зрабіць. Мы шмат пра гэта гаворым, але мала робім».
Кіраўнік дзяржавы падкрэсліў, што ў пытанні экспартных паставак, тавары лёгкай прамысловасці або іншая прадукцыя, яго задача – дамовіцца на вышэйшым узроўні і адчыніць дзверы. Далей ужо павінны варушыцца ў міністэрствах і на прадпрыемствах. У якасці прыкладу Аляксандр Лукашэнка прывёў нядаўнія дамоўленасці з Аманам , які гатовы і зямлю выдзеліць пад стварэнне турыстычнага кластара, прадаставіць магчымасці порта для экспарту тавараў, і сам зацікаўлены інвесціраваць у новыя вытворчасці ўжо на тэрыторыі Беларусі.
Вялікая здзелка. Чаго чакае Беларусь у адносінах з ЗША і якія крокі Трампа падтрымаў Лукашэнка
Прэзідэнт 14 кастрычніка сабраў нараду па пытаннях глабальнай міжнароднай абстаноўкі і развіццю беларуска-амерыканскіх адносін.
Сярод удзельнікаў нарады былі прэм’ер-міністр Аляксандр Турчын, дзяржсакратар Савета бяспекі Аляксандр Вольфавіч, кіраўнік Адміністрацыі Прэзідэнта Дзмітрый Круты, генеральны пракурор Андрэй Швед і старшыня КДБ Іван Церцель. Як стала вядома па выніках, дыскусія была вельмі вострая.
Абмяркоўвалі не толькі беларуска-амерыканскія адносіны, але і з бліжэйшымі суседзямі – Польшчай, краінамі Балтыі . З імі таксама захоўваюцца каналы зносін, і па шэрагу напрамкаў бакі выходзяць на разуменне ўзаемных інтарэсаў.
Кіраўнік дзяржавы не выключыў, што ў далейшым абазначаныя глабальныя пытанні будуць разгледжаны і ў больш шырокім коле на пасяджэнні Савета бяспекі Беларусі.
Гаворачы аб адносінах Беларусі і ЗША, Прэзідэнт заявіў: “З улікам прагрэсу, які намеціўся ў кантактах з Вашынгтонам, нам неабходна выпрацаваць далейшы алгарытм беларуска-амерыканскіх адносін на перспектыву. Пры гэтым мы павінны больш дакладна вызначыць свае прыярытэты. Таксама важна ўсталяваць, як у нас модна зараз казаць, чырвоныя лініі, пераход якіх для нас непрымальны. Важна ўлічваць, каб нашыя дзеянні ні ў якім разе не нанеслі шкоды не толькі беларуска-расійскім, але і беларуска-кітайскім адносінам, а таксама нашым абавязацельствам перад іншымі дружалюбнымі краінамі ў рамках удзелу Беларусі ў еўразійскіх інтэграцыйных аб’яднаннях. Гэта святое. Мы дамовіліся, падпісалі адпаведныя дамовы. Таму павінны дзейнічаць у гэтых рамках».
Пры гэтым, звярнуў увагу кіраўнік дзяржавы, на гэты момант адносна Беларусі з боку ЗША і іх саюзнікаў, асабліва Еўрапейскага саюза, прадаўжаюць дзейнічаць санкцыі. І нават у дачыненні да поўнага зняцця санкцый з авіякампаніі «Белавія», пра што раней заявіў амерыканскі бок, застаюцца некаторыя «хвасты». «І не заўсёды і не ўсюды мы можам лятаць, рамантаваць ці купляць. Амерыканцы гэта прызнаюць. Яны кажуць: трэба нейкі час для таго, каб “хвасты” гэтыя ліквідаваць. Добра», – растлумачыў Аляксандр Лукашэнка.
Ён нагадаў, што апошнім часам у Мінску адбыўся шэраг сустрэч са спецпасланнікамі Прэзідэнта ЗША. «Практыка паказала, што ўсе гэтыя кантакты амерыканцы праводзяць выключна ў прагматычных мэтах, – звярнуў увагу Аляксандр Лукашэнка. – Безумоўна, наша палітыка на аднаўленне адносін з ЗША таксама павінна будзе будавацца выключна ў беларускіх інтарэсах».
«Будзем чакаць іх прапановы глабальныя, вялікай здзелкі, як яны ўмеюць казаць (любяць яны гэтыя вялікія здзелкі). Мы да гэтага гатовы. Мы гатовы з імі заключыць вялікую здзелку. На адной чашы шаляў іх пытанні, просьбы і патрабаванні, на іншай чары шаляў — нашы пытанні і патрабаванні. Давайце будзем вырашаць. Мы да гэтага гатовы. Прапановы Дональда Трампа ў гэтым плане я абсалютна ацэньваю нармальна. Але павінны быць улічаны і нашы інтарэсы. І ўсё павінна быць сумленна», – сказаў Прэзідэнт.
Аляксандр Лукашэнка таксама адзначыў, што амерыканцы бачаць ролю Беларусі ў працэсе мірнага ўрэгулявання ва Украіне. «Калі амерыканцы хочуць урэгуляваць канфлікт ва Украіне і бачаць там нейкую невялікую нашу ролю, мы гатовы ў гэтым удзельнічаць, – заявіў ён. — Мы за тое, каб вайна была спынена зараз, у адваротным выпадку знікне гэта незалежная суверэнная дзяржава. Тым больш што некаторыя (ведаеце хто) ужо пазіраюць на заходнія вобласці Украіны (ды і Беларусі таксама), ужо жывуць нейкім святым духам Пілсудскага».
«Ніякія «Тамагаўкі» пытанне не вырашаць. Гэта эскалюе сітуацыю да ядзернай вайны. Напэўна, гэта лепш за ўсіх разумее Дональд Трамп, які не спяшаецца аддаваць гэтую смяротную зброю і дазваляць біць углыб Расіі, як на гэта разлічвае Прэзідэнт Зяленскі», – дадаў беларускі лідэр.
Што да іншых агульнасусветных пытанняў, Аляксандр Лукашэнка заявіў аб падтрымцы крокаў Прэзідэнта ЗША па ўрэгуляванні канфлікту на Блізкім Усходзе: «Крок рашучы, добры, які, магчыма, прывядзе да стварэння дзяржавы… Можа быць, адзінай Палестынскай дзяржавы, куды ўвойдзе і Сектар Газа. І нарэшце людзі атрымаюць магчымасьць там нармальна жыць».
Кіраўнік дзяржавы канстатаваў, што прыход у ЗША да ўлады адміністрацыі Дональда Трампа прывёў да таго, што міжнародныя адносіны пачалі вельмі хутка мяняцца. “Пры ўсіх недахопах Дональд робіць рашучыя крокі ў свеце па вырашэнні глабальных пытанняў”, – адзначыў ён.
Аляксандр Лукашэнка таксама параіў амерыканскаму калегу не перажываць наконт таго, што яму сёлета не прысудзілі Нобелеўскую прэмію міру, бо важнейшая ацэнка зробленых намаганняў на ўзроўні міжнароднай супольнасці. Аднак кіраўнік беларускай дзяржавы ўпэўнены, што Дональд Трамп усё ж такі атрымае гэту прэмію ў наступным годзе.
Пры гэтым Прэзідэнт у цэлым адзначыў, што Нобелеўскі камітэт з’яўляецца вельмі палітызаванай структурай і ён сам адмовіўся б ад такой прэміі, калі б яна была прысуджана.
ДЗЕНЬ ДАКЛАДАЎ. Аб чым інфармавалі Прэзідэнта Турчын і Вольфавіч
Аляксандр Лукашэнка 15 кастрычніка заслухаў падрабязныя даклады прэм’ер-міністра Аляксандра Турчына і дзяржсакратара Савета бяспекі Аляксандра Вольфавіча.
Даклад прэм’ер-міністра ўключаў актуальныя пытанні ўнутранага парадку дня і ўзаемадзеяння з ключавымі партнёрамі Беларусі на знешнеэканамічным трэку. Таксама даложана аб выніках сустрэчы Аляксандра Турчына , якая адбылася ў першай палове дня 15 кастрычніка, з міністрам прамысловасці і гандлю Расіі Антонам Аліханавым.
Асобнай і адной з галоўных тэм даклада стала работа прамысловага сектара Беларусі ў цэлым. У прыватнасці, зніжэнне аб’ёмаў вытворчасці (па аб’ектыўных і суб’ектыўных прычынах) і экспарту ў студзені — жніўні гэтага года, аб чым сведчаць дадзеныя статыстыкі. Прэзідэнт запатрабаваў ад прэм’ер-міністра сур’ёзна заняцца галіной, звярнуць увагу на гэты напрамак.
Па выніках кадравага дня, які прайшоў у панядзелак, 13 кастрычніка, у кіраўніка дзяржавы таксама прадметна абмеркавалі задачы, якія стаяць перад беларускай лёгкай прамысловасцю і канкрэтнымі прадпрыемствамі, на якіх абнавілася кіраўніцтва.
Галоўнай тэмай даклада дзяржсакратара Савета бяспекі Аляксандра Вольфавіча стала раптоўная праверка Узброеных Сіл Беларусі, якая праводзіцца па рашэнню Прэзідэнта. Размова ішла аб асаблівасцях другога этапа праверкі і першых выніках у цэлым. Таксама закранулі напрамкі, на якія Прэзідэнт і раней патрабаваў звярнуць асаблівую ўвагу: прымяненне беспілотнікаў і сродкаў радыёэлектроннай барацьбы; вопыт спецыяльнай ваеннай аперацыі ва Украіне, які неабходна ўлічваць пры падрыхтоўцы айчынных Узброеных Сіл.
МАБІЛІЗАЦЫЙНАЯ ЭКАНОМІКА. Што заяўлена аб планах развіцця на 2026 год і навошта міністрам “шпаргалкі”
Прэзідэнт 16 кастрычніка сабраў нараду аб праектах прагнозных дакументаў на 2026 год. Размова аб сацыяльна-эканамічным развіцці краіны, прагнозе працы эканомікі і бюджэце на наступны год.
Кіраўнік дзяржавы таксама нагадаў, што ў гэтым годзе завяршаецца рэалізацыя шостай пяцігадовай праграмы. І да канца 2025-га трэба прыкласці неймаверныя намаганні, каб выканаць усе даведзеныя параметры.
Паводле слоў Аляксандра Лукашэнкі, пакуль карціна неадназначная . Ёсць як відавочныя пазітыўныя вынікі, так і адзначаецца спад у шэрагу традыцыйных галін, невыкананне некаторых важнейшых параметраў прагнозу на бягучы год. Калі, напрыклад, па сельскай гаспадарцы ёсць упэўненасць, што галіна спрацуе вышэй за леташні ўзровень, то прасяданне ў прамысловасці, хутчэй за ўсё, нагнаць ужо не выйдзе. Што да экспарту тавараў, то тэмп продажаў у апошнія месяцы застыў на ўзроўні 97-98%. “Гэта значыць, недаатрымана мінімум каля $650 млн. І страчваем там, дзе, здавалася б, павінны зарабляць, – на нашых флагманскіх таварах: трактарах, камбайнах, фарбах, шынах, сметанковым алеі, – звярнуў увагу кіраўнік дзяржавы. — У выніку вырабленая прадукцыя асядае на складах, узровень запасаў пяты месяц не апускаецца ніжэй за 80%». Як следства, сальда знешняга гандлю застаецца ўстойліва адмоўным.
Больш падрабязна бягучыя вынікі работы эканомікі плануецца хутка разгледзець на пашыраным пасяджэнні з удзелам Прэзідэнта, апарата ўрада і запрошаных.
«Галоўнае – я хачу ўбачыць, якім чынам мы ў прынцыпе арганізавалі працу так званай мабілізацыйнай эканомікі. Прычым на канкрэтных прыкладах, без вады і агульных разваг аб “кіруемым астуджэнні расійскага рынку” як аб галоўнай прычыне нашых цяжкасцей”, – такую асноўную тэму размовы абазначыў Аляксандр Лукашэнка перад удзельнікамі нарады.
Бо ёсць і іншыя рынкі, у тым ліку якія растуць эканомікі шэрагу краін СНД. А ў пытанні экспарту раней была выбудавана цэлая сістэма, вызначана, хто і за што адказвае, кантралюе. Але ці працуе гэта на практыцы? Прэзідэнт падкрэсліў, што яму цяжка разважаць аб макраматэрыях у цяперашняй сітуацыі, калі “за адным плотам ужо палае вайна, за другім – да яе ляцяць на ўсіх парах”. «А вы масла сметанковае з трактарамі і камбайнамі прадаць не можаце. Параю вам: вылазьце, пакуль не позна, са сваіх цёплых крэслаў, аўтамабіляў і пачынайце глядзець далей, значна далей, чым наш традыцыйны расійскі рынак, – падкрэсліў беларускі лідэр. – Перад кожным, каго вызначыць урад, павінна ляжаць шпаргалка , куды ён і колькі завязе ».
Адносна прагнозных паказчыкаў на 2026 год, заявіў ён, патрэбны рэалістычны, але напружаны сцэнарый. Цяпер рост ацэньваецца ў 2,8%.
Прэзідэнт таксама абазначыў прынцыповыя пытанні ў сувязі з прапанаваным дэфіцытным бюджэтам на 2026 год. Бо, напрыклад, чакаюцца сур’ёзныя выплаты па дзярждоўгу (маючы адбыцца год – адзін з пікавых перыядаў).
У наступным годзе таксама пачынаюць працаваць новыя дзяржаўныя праграмы. Урад ужо сфарміраваў іх пералік, які будзе разгледжаны асобна. Але што ў аснове гэтых праграм? Як вызначалася патрэбнасць у рэсурсах? «Гэта павінны быць рэальныя, якія прымяняюцца на практыцы планы пад канкрэтны і эфектыўны вынік! – арыентуе беларускі лідэр. – Пры гэтым я хачу заўважыць – прэм’ер-міністр, я ўпэўнены, гэта выканае, – яму даручана ні ў якім разе не займацца будаўніцтвам і стварэннем таго, без чаго сёння і заўтра, магчыма, можам абысціся . Гляджу, гэтыя офісы, палацы на месцах».
Аляксандр Лукашэнка ў гэтым плане даў зразумець, што розных сацыякультурных аб’ектаў за гады незалежнасці ў Беларусі пабудавалі больш як дастаткова. А інвеставаць трэба ў тое, што будзе садзейнічаць развіццю эканомікі. Напрыклад, на будаўніцтва сучасных комплексаў у сельскай гаспадарцы для ўтрымання буйной рагатай жывёлы. Сярод прыярытэтаў таксама будаўніцтва жылля.
Што да грашова-крэдытнай палітыкі, Прэзідэнт чакае ад Нацбанка зразумелага плана дзеянняў, поўнасцю ўвязанага з параметрамі росту эканомікі. У рэшце рэшт, цяперашні кіраўнік Нацбанка Раман Галоўчанка, будучы да гэтага прэм’ерам, якраз і выступаў за такі падыход.
Выказаўся Прэзідэнт і наконт росту золатавалютных рэзерваў краіны. Факт сам па сабе пазітыўны, але ці варта проста “чэзнуць над золатам”. «Тое, што валюты больш з’яўляюцца, гэта добра. Але валюта мусіць працаваць. І трэба мець запас столькі, колькі нам трэба. Можа быць, патрошку і пускаць у абарачэнне гэтыя грошы. Па-гаспадарску трэба дзейнічаць», – сказаў ён.
Яшчэ адно важнейшае пытанне – кантроль інфляцыі. Нацбанк сумесна з урадам прапануе яе на ўзроўні да 7 працэнтаў. «Нагадаю, людзям патрэбная цэнавая стабільнасць, а не стабільны рост коштаў! – папярэдзіў Аляксандр Лукашэнка. – Нам не трэба, як тут некаторыя пішуць, стрымліваць рост коштаў, яшчэ чагосьці. Трэба справядлівае коштаўтварэнне, каб людзі маглі купіць неабходнае».
Карыстаючыся выпадкам, закрануў Прэзідэнт і пытанне палявых работ у сельскай гаспадарцы. Цяпер, як гаворыцца, дзень год корміць. Трэба рыхтаваць глебу да наступнага сезона, аператыўна завяршыць уборку кукурузы і агародніны, паспеўшы ўсё зрабіць да маразоў.
ЮНЫЯ КУЛІБІНЫ. Каго Прэзідэнт заклікаў рэалізоўваць свае “хатэлкі” ў Беларусі.
Аляксандр Лукашэнка 17 кастрычніка даў старт рабоце новага Мінскага гарадскога Цэнтра тэхнічнай творчасці дзяцей і моладзі.
Установа адчыніла свае дзверы ў адным з ажыўленых месцаў беларускай сталіцы, дзе раней размяшчаўся аўтавакзал “Усходні”. Рэканструявалі не толькі сам будынак, але і добраўпарадкавалі ўсю прылеглую тэрыторыю. Аляксандр Лукашэнка ацаніў намаганні гарадскіх улад, адзначыўшы, што так за некалькі гадоў удасца прывесці ў належны парадак і ўвесь Мінск, тым больш пачатак гэтай рабоце даўно пакладзены.
Што да самога цэнтра, яго значэнне складана пераацаніць, асабліва з улікам наяўнага дэфіцыту тэхнічных і інжынерных кадраў. Падобных спецыялістаў у краіне рыхтуюць на розных ступенях адукацыі, але тут акцэнт зроблены менавіта на тэхнічнай творчасці. Стаіць задача зацікавіць дзяцей пачынаючы з шасцігадовага ўзросту і дапамагчы знайсці сябе ў прафесіі. Падобныя цэнтры тэхнічнай творчасці ёсць і ў іншых рэгіёнах краіны, а своеасаблівай верхавінай піраміды з’яўляецца Нацыянальны дзіцячы тэхнапарк.
Цэнтр тэхнічнай творчасці дзяцей і моладзі ў Мінску ўключае 18 навучальных лабараторый, якія аснашчаны ўсім неабходным абсталяваннем для навучання найноўшым тэхналогіям. “Усяго тут будуць навучацца, калі браць у разрэзе месяца, 7,5 тыс. навучэнцаў, (будзе. – Заўвага БЕЛТА) 281 аб’яднанне па інтарэсах”, – расказаў старшыня Мінгарвыканкама Уладзімір Кухараў.
«Добры дзень, Кулібіны! А хто з вас ведае, хто такі Кулібін (выбітны механік-вынаходнік Іван Кулібін, чыё прозвішча стала намінальным. – Заўвага БЕЛТА), чым ён займаўся? Гэта вам хатняе заданне. Далажыце мэру Менска. Ён мне скажа», – прывітаў рабят Прэзідэнт.
Ён прыняў удзел ва ўрачыстай цырымоніі адкрыцця цэнтра. І хоць у ліку ўдзельнікаў мерапрыемства было шмат дзяцей, Прэзідэнт вельмі па-даросламу абазначыў задачы, якія стаяць перад імі ў жыцці. Фактычна, адзначыў ён, гэта была маленькая размова напярэдадні вялікага, якая будзе ў хуткім часе на чарговым з’ездзе вучоных.
Прэзідэнт адзначыў, што ў цэнтры створаны ўсе неабходныя ўмовы, лабараторыі аснашчаны самым сучасным абсталяваннем, ёсць трэніровачныя пляцоўкі, прасторныя навучальныя класы. «Цяпер слова за вамі, мае юныя сябры. Як бы пафасна гэта ні гучала, менавіта вам – новаму пакаленню навукоўцаў, канструктараў, інжынераў і спецыялістаў – трэба праз некалькі гадоў ствараць заўтрашні дзень нашай краіны, – звярнуўся да хлопчыкаў і дзяўчынак Аляксандр Лукашэнка. — Часта чую: гэтага не хапае, гэтага хацелася б… Рэалізоўвайце свае «хацелкі». Рабіце так, каб гэта было выгадна для вас, для бацькоў, для сям’і. І каб гэта было выгадна для краіны».
Кіраўнік дзяржавы таксама падкрэсліў, што трэба пастаянна думаць над тым, як стварыць умовы, каб таленавітая моладзь заставалася ў краіне. Бо не сакрэт, што нават пляцоўкі міжнародных конкурсаў – гэта ў тым ліку «агледзіны», дзе хэдхантэры прыглядаюць перспектыўных супрацоўнікаў. Таму, з аднаго боку, хлопцаў трэба выхоўваць у духу патрыятызму, а з другога – рабіць так, каб іх прыцягвала праца менавіта ў Беларусі.
Выхаванцаў цэнтра Аляксандр Лукашэнка папярэдзіў, што ў жыцці часам не ўсё проста і нават цікавы занятак зараз можа ў будучым здацца руцінай. Але трэба ўмець перамагчы сябе, каб ісці наперад. «Вы, сціснуўшы зубы, ідзяце да сваёй мэты і проста рухаецеся па гэтым жыцці. Такія людзі ніколі не просяць: “Дай!”. Зарплату там, яшчэ чагосьці… Яны самі робяць сваё жыццё. Таму здароўі вам, поспехаў, развівайце свае навыкі. І наперад, толькі наперад», – даў жыццёвую раду беларускі лідэр.
Беларусь, падкрэсліў ён, адна з нямногіх краін, якія не проста валодаюць інавацыйнымі тэхналогіямі. Айчынныя вучоныя ствараюць гэтыя інавацыйныя тэхналогіі самі. “Квітнець будуць менавіта тыя дзяржавы, якія могуць ствараць новыя тэхналогіі, эфектыўна выкарыстоўваць іх у вытворчасці і іншых сферах жыцця, – упэўнены Аляксандр Лукашэнка. – Падрыхтоўка адукаваных, кампетэнтных, адказных спецыялістаў – стратэгічны напрамак для эканомікі, аснова прагрэсу і бяспекі нашай дзяржавы. Мы ўкладваем і будзем укладваць сродкі ў развіццё перспектыўных тэхнічных напрамкаў – робататэхнікі, нанаэлектронікі, складаных саманавучальных сістэм і іншых абласцей навукі ».
Асаблівы акцэнт кіраўнік дзяржавы зрабіў на тым, што навука павінна быць цесна звязана з вытворчасцю. І новы гарадскі Цэнтр тэхнічнай творчасці дзяцей і моладзі якраз стане адной з прыступак, які дапаможа хлопцам знайсці свой шлях у вялікую навуку ці рэальную вытворчасць. «Сёння трэба шукаць таленты з самага юнага ўзросту, ствараць умовы для іх вучобы і прафесійнага росту. Шкадаваць на гэта грошы не трэба, таму што гэта будучыня», – падкрэсліў беларускі лідэр.
Аляксандр Лукашэнка падрабязна азнаёміўся з вучэбна-матэрыяльнай базай цэнтра, наведаў лабараторыі па розных напрамках інавацыйнай тэхнічнай творчасці, паразмаўляў з педагогамі і іх выхаванцамі, азнаёміўся з прадстаўленымі распрацоўкамі. У іх ліку, напрыклад, робат-ўсюдыход і робат-пыласос, аўтаномная крыніца энергіі. І тут размова была вельмі грунтоўнай. Прэзідэнт прапанаваў прыгледзецца да асобных праектаў на прадмет магчымасці іх укаранення ў рэальную вытворчасць. Актыўна дзяліўся асабістым досведам.
Напрыклад, размова зайшла аб патэнцыяле вытворчасці ў Беларусі сонечных панэляў для выпрацоўкі электраэнергіі. Як аказалася, Прэзідэнт ужо эксперыментаваў у гэтым плане, абсталяваўшы адпаведным чынам свой дом на малой радзіме. “Мы купілі сонечныя панэлі. І я хацеў адысці ад вялікай колькасці спажывання электраэнергіі. Атрымалася вельмі самавіта. Працуе да гэтага часу », – распавёў ён.
Вельмі цёплым і працяглым таксама выйшлі зносіны з выхаванцамі лабараторыі аўтамотатэхнікі. Тут хлопцы рыхтуюцца да ўдзелу ў рэальных гонках на картах і матацыклах, вывучаюць тэхнічную прыладу транспартных сродкаў.
«Малайцы, гэта вельмі важна. Таму што зараз большая палова вадзіцеляў, якія ўмеюць толькі круціць (руль. — Заўвага БЕЛТА). А калі ў іх элементарнае пытаешся – не ведаюць, – сказаў Аляксандр Лукашэнка. – Я свайго выкладчыка, калі вучыўся ў школе ДТСААФ (тады сур’ёзны быў попыт), да гэтага часу памятаю. Усіх іх памятаю. Тое, што яны мяне навучылі па прыладзе аўтамабіля. Да гэтага часу гэта памятаю. Вялікая справа і для жыцця вельмі карысная. Тое, чаго не ведае сучасная моладзь».
Дарэчы, матацыклы для лабараторыі прадаставіў Мотавелазавод, які захаваны намаганнямі кіраўніка дзяржавы. Аляксандр Лукашэнка расказаў дзецям, што і сам часам ездзіць на матацыкле, а ў дзяцінстве яго заўсёды цягнула “нешта разабраць, сабраць”, але, вядома ж, тады не было такіх умоў, як цяпер.
Ужо на тэрыторыі, прылеглай да цэнтра, Прэзідэнту прадэманстравалі вучэбна-трэніровачны заезд радыёкіраваных аўтамадэлей і практычныя заняткі па кіраванні беспілотнымі лятальнымі апаратамі. Пляцоўка для радыёкіраваных мадэляў адпавядае ўсім неабходным міжнародным стандартам і патрабаванням, а таму падыходзіць, каб адточваць навыкі і ўдасканальваць тэхніку ў працэсе падрыхтоўкі да спаборніцтваў. Мадэлі аўтамабіляў – гэта практычна паменшаная копія сапраўдных транспартных сродкаў. Там ёсць і рухавік унутранага згарання, і каробка перадач, і дзеючая незалежная падвеска. Можна сказаць, усё па-даросламу.
На памяць аб прыездзе Аляксандр Лукашэнка сфатаграфаваўся разам з выхаванцамі цэнтра. «Хлопцы, дзякуй вялікі. Зрабіце нешта карыснае, такое моцнае для краіны. Поспехаў вам. Калі будуць праблемы, кажыце. Але толькі майце на ўвазе, што ўсё роўна вам давядзецца іх вырашаць — задачы, праблемы. Мы будзем ствараць умовы для таго, каб вы маглі вырашыць, як тут. Дом нармальны (размова аб будынку, дзе размясціўся цэнтр. — Заўвага БЕЛТА) для таго, каб на першым этапе паспрабаваць», — сказаў ён.
Дзеці перадалі ў падарунак Прэзідэнту спецыяльна вырабленую фігурку робата, які выкананы ў колерах нацыянальнай сімволікі. Аляксандр Лукашэнка даручыў размясціць “гэтага чалавека” ў Палацы Незалежнасці.
Купіць білет онлайн