Першым мерапрыемствам у працоўным графіку кіраўніка дзяржавы на гэтым тыдні стала сустрэча з губернатарам Яраслаўскай вобласці Расіі Міхаілам Еўраевым. Гэта, як высветлілася, яго першая замежная камандзіроўка ў дадзеным статусе. Аднак Аляксандр Лукашэнка з такой фармулёўкай не пагадзіўся, указаўшы на тое, што ў Беларусі не разглядаюць Яраслаўскую вобласць, ды і ўсё Расію, як замежжа. Размова з кіраўніком рэгіёна была комплекснай, а разбежка тым — даволі шырокая: ад прамысловай кааперацыі да гуманітарнага супрацоўніцтва і спартыўнай зайздрасці ў добрым сэнсе слова.
Аўторак напярэдадні вялікай замежнай камандзіроўкі Прэзідэнта, аб якой ён аб’яўляў раней , выдаўся дынамічным і насычаным публічнымі мерапрыемствамі. У гэты дзень Аляксандр Лукашэнка як Старшыня ВНС правёў пасяджэнне Прэзідыума ВНС , дзе быў вызначаны парадак дня маючага адбыцца 18-19 снежня пасяджэння ВНС, заслухаў даклад дзяржаўнага сакратара Савета бяспекі, закрануўшы ў тым ліку сітуацыі з вадзіцелямі вялікагрузаў, якія знаходзяцца ў Беларусі пасля закрыцця Літвой і Памежным. Венесуэлы ў Расіі Хесусам Рафаэлем Саласарам Веласкесам, які прыбыў у Палац Незалежнасці па запрашэнні кіраўніка дзяржавы. На сустрэчы з ім размова ішла, вядома, і пра Прэзідэнта Венесуэлы Нікаласа Мадура, які, дарэчы, зусім нядаўна адзначаў дзень нараджэння, і наконт гэтага яму накіроўваў віншаванне беларускі лідэр. У размове з дыпламатам Аляксандр Лукашэнка папрасіў перадаць Нікаласу Мадура, што яго заўсёды чакаюць у Беларусі, і таксама не выключыў свайго візіту ў Венесуэлу.
Шматдзённая замежная камандзіроўка кіраўніка дзяржавы, геаграфія якой ахоплівае краіны Цэнтральнай і Паўднёва-Усходняй Азіі, Блізкага Усходу і Паўночнай Афрыкі, пачалася з прыбыцця ў Кыргызстан і ўдзелу ў саміце АДКБ . Аляксандр Лукашэнка звярнуў увагу на тэктанічныя зрухі ў міжнародных адносінах і выказаўся аб неабходнасці адаптаваць АДКБ пад змены выклікаў і пагроз. Асобны акцэнт у сваім выступленні і ў зносінах з прадстаўнікамі СМІ Прэзідэнт удзяліў мірнаму працэсу па Украіне і прапанаванаму плану Трампа. Мясцовыя журналісты цікавіліся таксама, як развіваюцца двухбаковыя адносіны Беларусі і Кыргызстана. Іх Аляксандр Лукашэнка ахарактарызаваў як цудоўныя і нават расказаў, як у Беларусі жывецца экс-Прэзідэнту гэтай краіны Курманбеку Бакіеву, які, паводле слоў кіраўніка беларускай дзяржавы, вельмі сумуе па радзіме.
Наступным пунктам на маршруце Прэзідэнта стала М’янма. Кіраўнік дзяржавы наведаў гэту краіну з першым у гісторыі двухбаковых адносін афіцыйным візітам , які сам Аляксандр Лукашэнка назваў гістарычным. На перагаворах у вузкім і пашыраным складах бакі прадметна абмеркавалі канкрэтныя сферы супрацоўніцтва. Прычым з беларускага боку была абазначана гатоўнасць не проста весці гандаль сваімі таварамі, але і ажыццяўляць трансфер тэхналогій, навучанне м’янманскіх спецыялістаў. Такім чынам лідэры дзвюх краін фіналізавалі яшчэ больш грунтоўныя і дэталёвыя дамоўленасці прадстаўнікоў канкрэтных сфер і суб’ектаў гаспадарання, якія былі дасягнуты ў час бізнес-форуму , які папярэднічаў візіт.
Далей быў рабочы візіт кіраўніка дзяржавы ў Аман, які завяршыў падзейны парадак тыдня, але зусім не вялікую замежную камандзіроўку Прэзідэнта па краінах блізкага і далёкага замежжа. Яна яшчэ працягваецца, і наперадзе як мінімум Алжыр і ААЭ. У Амане ж запланаваны перамовы Аляксандра Лукашэнкі з Султанам Хайсамам бен Тарэкам Аль Саідам. Ён, дарэчы, зусім нядаўна ўпершыню пабываў з візітам у Беларусі, адбыліся перагаворы ў вузкім і пашыраным саставах. Так што на стале ў лідэраў абедзвюх краін салідны пакет праектаў і дамоўленасцей, якія трэба будзе прадметна абмеркаваць, намеціўшы канкрэтныя практычныя крокі па іх рэалізацыі.
У рамках падрыхтоўкі да замежных візітаў кіраўніком дзяржавы былі адобраны ў якасці асновы для правядзення перагавораў праекты некалькіх міжнародных дагавораў. У іх ліку — тры міжурадавыя пагадненні з М’янмай (аб узаемнай адмене віз, аб супрацоўніцтве і ўзаемнай дапамозе ў мытных справах, а таксама аб устараненні двайнога падаткаабкладання). Акрамя таго, Беларусь практычна завяршыла ўнутрыдзяржаўныя працэдуры па пагадненню аб свабодным гандлі паміж ЕАЭС і Інданезіяй – Аляксандр Лукашэнка падпісаў указ , якім адобрыў праект гэтага пагаднення ў якасці асновы для правядзення перагавораў.
Два кадравыя рашэнні прыняты Прэзідэнтам на гэтым тыдні. Раман Бродаў назначаны членам Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь восьмага склікання. Ірына Акуловіч вызвалена ад пасады генеральнага дырэктара Беларускага тэлеграфнага агенцтва ў сувязі з пераходам на іншую працу. Пастановай Савета Міністраў яна назначана саветнікам-пасланнікам пасольства Беларусі ў Расіі.
Не засталася без увагі кіраўніка дзяржавы важная для медыйнай супольнасці краіны падзея – ХV з’езд Беларускага саюза журналістаў. Аляксандр Лукашэнка накіраваў прывітанне яго ўдзельнікам, адзначыўшы, што талент і цвёрдая грамадзянская пазіцыя беларускіх журналістаў дапамагаюць адстойваць нацыянальныя інтарэсы і захоўваць духоўныя каштоўнасці народа на перадавой барацьбы за розумы і сэрцы людзей.
Прэзідэнт Беларусі павіншаваў Прэзідэнта Дзяржавы Палестына Махмуда Абаса з Міжнародным днём салідарнасці з палестынскім народам.
Былі ў свеце і сумныя нагоды для спачування з боку беларускага лідэра. У сувязі са шматлікімі ахвярамі і вялікімі разбурэннямі ў выніку моцных ліўняў у цэнтральных раёнах В’етнама Аляксандр Лукашэнка накіраваў спачуванні кіраўніцтву гэтай краіны. Разбуральны пажар у жылым раёне Тай Па Спецыяльнага адміністрацыйнага раёна Сянган панёс дзясяткі чалавечых жыццяў і пакінуў сотні людзей без прытулку. У сувязі з гэтым Прэзідэнт Беларусі выказаў спачуванні Старшыні КНР Сі Цзіньпіну.
Шэптам пра паўмільярда. Як Лукашэнка ацэньвае патэнцыял супрацоўніцтва з Яраслаўскай вобласцю і чаму ёй крыху зайздросціць
Свой першы візіт у Беларусь здзейсніў на гэтым тыдні губернатар Яраслаўскай вобласці Расіі Міхаіл Еўраеў. У дакументах, якія падрыхтавалі для Прэзідэнта перад сустрэчай, так і было ўказана: першая загранкамандзіроўка цяперашняга губернатара. Аляксандр Лукашэнка не пакінуў гэты факт без увагі.
Ведайце, што вы не за мяжу прыехалі, – сказаў ён. – Чалавек прыехаў да сябе дадому. Мы таксама Яраслаўскую вобласць, ды і ўсю Расію, не разглядаем як чужое і як замежжа». І нагод для гэтага мноства. Пачынаючы з культурна-гістарычнай супольнасці (між іншым, Максім Багдановіч вучыўся ў Яраслаўлі, а Валянціна Церашкова мае беларускія карані) і заканчваючы трывалымі сувязямі ў машынабудаўнічай галіне, якія склаліся яшчэ з савецкіх часоў. “Шмат для свайго аўтамабілебудавання купляем у вас – і камплектуючыя, і тое, што называецца сэрцам любога аўтамабіля”, – канстатаваў Прэзідэнт. Гаворка ішла, вядома, пра рухавікі. І яны рухаюць наперад супрацоўніцтва Беларусі і расейскага рэгіёна. Асабліва ва ўмовах, калі з рынкаў абедзвюх краін сышлі заходнія партнёры і як ніколі востра паўстала пытанне забеспячэння тэхналагічнага суверэнітэту.
“Вельмі спадзяюся, што хутка мы замесцім увогуле самыя вялікія магутныя рухавікі, атрымаем з Яраслаўля”, – сказаў Аляксандр Лукашэнка. І ўвогуле, па суадносінах “кошт/якасць” нашы тавары значна пераўзыходзяць імпартныя, упэўнены Прэзідэнт. А калі нейкія СМІ спрабуюць даказаць адваротнае (маўляў, недзе нешта загарэлася і гэтак далей), то гэта не больш чым спробы чорнага PR ва ўгоду нечых інтарэсаў і дзеля несумленнай канкурэнцыі. «Я спрабаваў разабрацца, што ж там гарыць, з Піцера пачынаючы. Там жа ў нас абсалютна ліберальныя сродкі масавай інфармацыі – што хочуць, тое і робяць. Аказваецца, не ўсё тое гарыць, што гарыць у сродках масавай інфармацыі. Але над якасцю вельмі сур’ёзна працуем», – сказаў кіраўнік дзяржавы.
У цэлым, як запэўніў Аляксандр Лукашэнка, Беларусь гатова развіваць і паглыбляць супрацоўніцтва з Яраслаўскай вобласцю па ўсіх напрамках, уключаючы традыцыйныя сферы – прамысловасць і сельскую гаспадарку. Ёсць патэнцыял значна нарасціць тавараабарот, які пакуль крыху больш за $300 млн. «Мы прамаўляем пакуль, можа быць, шэптам аб тым, што мы паўмільярда долараў тавараабарот павінны мець. Мы можам гэта мець, калі не апусцім рукі і будзем імкнуцца да гэтага», – падкрэсліў беларускі лідэр.
А яшчэ ён нагадаў пра «гандлёвую фішку» Беларусі, якая выгадна адрознівае яе ад многіх, – абавязковасць. Калі ў Беларусі штосьці паабяцаюць сваім партнёрам, гэта выконваецца.
Зрэшты, і Беларусі ёсць чаму павучыцца ў Яраслаўскай вобласці. Прэзідэнт, у прыватнасці, адзначыў поспехі хакейнага “Лакаматыва” з Яраслаўля, які ў 2025 годзе стаў уладальнікам Кубка Гагарына. «Зайздросцім вам. Вы выйгралі ў мінулым годзе чэмпіянат Кантынентальнай хакейнай лігі. Лічу, што гэта вельмі моцны чэмпіянат, калі ў сусьветным маштабе браць. Нічым НХЛ ён практычна не саступае, а сёлета яшчэ мацнейшым стаў. Я задаволены пакуль, як граюць менскія «дынамаўцы». Але ёсць да чаго імкнуцца, гледзячы на ваш “Лакаматыў”, – сказаў кіраўнік дзяржавы. – Вы вялікія малайцы, гэта не для ліслівасці кажу. Усё ж такі «Дынама-Мінск» – гэта краінавая, рэспубліканская каманда. А вы ў барацьбе з рэгіёнамі Расіі змаглі абсталяваць сваю каманду, хакейную ў дадзеным выпадку, і паказаць, што такое Яраслаўль. Прыгажуны, вельмі мне падабаецца ваша каманда».
ТОЛЬКІ САЛІДНЫЯ ТЭМЫ. Пра якую небяспеку для ВНС папярэдзіў Лукашэнка і які будзе парадак дня наступнага пасяджэння
Зусім няшмат часу застаецца да найважнейшай падзеі, якая вызначае стратэгічныя задачы развіцця краіны, — другога пасяджэння VII Усебеларускага народнага сходу. І падрыхтоўка да яго ідзе поўным ходам на розных узроўнях. Але галоўныя акцэнты тут расставіў Аляксандр Лукашэнка як Прэзідэнт і Старшыня ВНС у час пасяджэння Прэзідыума ВНС.
Найперш вызначыліся са змястоўнай часткай маючага адбыцца сходу, а менавіта сфарміравалі парадак дня. Вырашана, што ў першы дзень, 18 снежня, будзе заслуханы зварот Прэзідэнта з Пасланнем да беларускага народа і парламента. У другі дзень, 19 снежня, запланавана зацвярджэнне праграмы сацыяльна-эканамічнага развіцця Беларусі на 2026-2030 гады. Яе прадставіць прэм’ер-міністр, які, у прыватнасці, таксама зробіць справаздачу аб выкананні праграмы папярэдняй пяцігодкі. У ліку іншых пытанняў парадку дня ВНС – кадравыя: абранне члена Прэзідыума ВНС і рашэнне па кандыдатурах суддзяў Канстытуцыйнага і Вярхоўнага судоў.
Уся гэтая працэдурная частка падрыхтоўкі да ВНС, вядома, патрэбная і важная, але за ёй нельга ўпусціць галоўнае. І на гэта ўказаў Аляксандр Лукашэнка. “Гэта сігнал нашаму грамадству, што наперадзе нас чакае вельмі буйное мерапрыемства, ад якога залежыць жыццё нашых людзей. І выконваць тое, што будзе прынята на ВНС, гэта задача ўсіх: усяго грамадства і перш за ўсё органаў улады», – заявіў ён.
Кіраўнік дзяржавы падкрэсліў: УНС працуе не першы год, але ўпершыню да яго прыкавана настолькі пільная ўвага і па сутнасці, і па форме. Таму трэба выпрацоўваць стыль працы ВНС і яго прэзідыума. Магчыма, на гэта спатрэбяцца гады, але пачынаць трэба ўжо зараз, перакананы Аляксандр Лукашэнка.
«Самае небяспечнае для нас (людзі гэта прымецілі, асабліва спецыялісты), калі ВНС (не сёння, вядома) потым з іншым Прэзідэнтам пачне канфліктаваць. Гэта бяда. Ніякага канфлікту не павінна быць. Таму, выбудоўваючы па сутнасці работу ВНС і яго Прэзідыума, трэба рабіць так, каб кожны займаўся сваёй справай», – падкрэсліў кіраўнік дзяржавы.
УНС, паводле яго слоў, павінна займацца буйнейшымі, глабальнымі пытаннямі. Але ніяк не прыпадабняцца нейкім органам, якія бегаюць па краіне і спрабуюць кантраляваць усё і ўся.
«УНС – гэта орган, які будзе займацца перспектыўнымі, саліднымі пытаннямі, якія, акрамя УНС, ніхто не можа вырашаць, – акцэнтаваў увагу Аляксандр Лукашэнка. – Вось гэта мы павінны дакладна бачыць. Разумець і ўзнімаць на ВНС гэтыя пытанні».
Напрыклад, да кампетэнцыі ВНС, безумоўна, адносіцца абмеркаванне і зацвярджэнне праграмы сацыяльна-эканамічнага развіцця краіны на пяцігодку. І Прэзідэнт арыентаваў усіх актыўна ўключацца ў дыскусію наконт праекта гэтага дакумента. У тым ліку выступаючы з трыбуны на пасяджэнні ВНС. “Людзі павінны выступаць. Гэта ж сур’ёзны форум, гэта ж застанецца ў гісторыі не толькі краіны, але і кожнага чалавека», – падкрэсліў кіраўнік дзяржавы.
Пасля абмеркавання праекта на розных узроўнях і пляцоўках усе выказаныя заўвагі і прапановы ў абавязковым парадку будуць улічаны, запэўніў па выніках пасяджэння Прэзідыума УНС намеснік Старшыні УНС Аляксандр Косінец. “Да 5 снежня мы практычна завершым гэту работу”, – сказаў ён. Новую праграму на пяцігодку ён назваў “магутным палітычным дакументам” . “Па сутнасці, мы закладваем фундамент не на пяцігодку, а як мінімум на два пакаленні”, – падкрэсліў ён.
МЗСы ўсё разруляць? Даручэнні Лукашэнкі па літоўскім напрамку і падрыхтоўка да вялікай размовы з сілавікамі
Перад тым як накіруецца ў вялікую камандзіроўку за межы краіны, кіраўнік дзяржавы заслухаў даклад дзяржаўнага сакратара Савета бяспекі Аляксандра Вольфавіча. Размова засяродзілася як на бягучых пытаннях забеспячэння нацыянальнай бяспекі, дзейнасці Узброеных Сіл і сілавога блока краіны, так і на актуальных задачах, якія Прэзідэнт ставіў перад дзяржсакратаром Савета бяспекі наконт сітуацыі на граніцы з Літвой і літоўскімі велікагрузамі.
У першым блоку пытанняў Аляксандр Лукашэнка спытаў аб выніках праверкі боегатоўнасці і даручыў падрыхтавацца да вялікай размовы з кіраўніцтвам арміі і сілавых структур – па аналогіі з тым, як гэта нядаўна адбывалася з навуковай супольнасцю.
Па другой тэме Прэзідэнта цікавілі вынікі сустрэч Аляксандра Вольфавіча, праведзеныя па даручэнні кіраўніка дзяржавы, з вадзіцелямі велікагрузаў, якія знаходзяцца ў Беларусі пасля закрыцця Літвой граніцы.
Сітуацыя на літоўскім напрамку па-ранейшаму застаецца ў полі зроку Прэзідэнта. Бо Літва хоць і адкрыла пункты пропуску на мяжы, але ні пра які дыялог з беларускім бокам на афіцыйным узроўні для прыняцця доўгатэрміновых канструктыўных рашэнняў размовы пакуль не ідзе. «Мяжу яны (літоўскі бок. — Заўвага БЕЛТА) адкрылі. Зразумела, прызнавацца не хочуць, што яны вінаватыя», – заўважыў Аляксандр Лукашэнка.
Беларусь жа выступае за тое, каб мяжа функцыянавала ўстойліва, стабільна, прагназуема і адкрыта. А дзеянні літоўскіх улад пакуль ідуць з гэтым насуперак. Толькі за кастрычнік літоўскае кіраўніцтва закрывала дзяржаўную мяжу чатыры ці пяць разоў, ад 3 да 17 гадзін, без усялякага апавяшчэння, парушаючы ўсе міжнародныя каноны і нормы. Іншымі словамі, кіраўніцтва Літвы не жадае ісці на канструктыўны дыялог на палітычным узроўні.
Прэзідэнт лічыць, што існуючую сітуацыю трэба будзе вырашыць знешнепалітычным ведамствам дзвюх краін: “Няхай Міністэрства замежных спраў наша і літоўскае сустракаюцца і разрульваюць гэту сітуацыю”.
А пакуль з-за дзеянняў літоўскага кіраўніцтва церпяць людзі і бізнесы. На тэрыторыі Беларусі знаходзіцца каля 1,8 тысячы літоўскіх аўтамабіляў. Аляксандр Лукашэнка раней папярэджваў, што літоўскі бок будзе “ссоўваць градус” у бок гэтых вялікагрузаў, падштурхоўваючы вадзіцеляў да таго, каб яны займалі пэўную палітычную пазіцыю. Таму было даручэнне дзяржсакратару Савета бяспекі сустрэцца з кіроўцамі, растлумачыць, што адбываецца і хто каму вінен, у рэшце рэшт. «Гэта людзі ні ў чым не вінаватыя. Я ўжо казаў пра гэта: яны ні ў чым не вінаватыя. У тым ліку і іх арганізацыі аўтаперавозчыкаў. У чым літоўскія аўтаперавозчыкі вінаватыя? Ні ў чым. Гэтае глупства было на палітычным узроўні», – падкрэсліў беларускі лідэр.
«Вядома, людзі церпяць, людзей гэта хвалюе, – адзначыў Аляксандр Вольфавіч. Паводле яго слоў, вадзіцелі з разуменнем паставіліся да сітуацыі і тых пытанняў, якія неабходна было абмеркаваць і вырашыць. “З людзьмі трэба размаўляць. Яны з падзякай успрынялі размову і перадалі словы падзякі нашаму Прэзідэнту», — дадаў ён.
ВАЙНА І МІР. Што Лукашэнка на саміце АДКБ параўнаў з абложанай крэпасцю і як ацаніў план Трампа
Кіраўнік дзяржавы 26 лістапада накіраваўся ў вялікую камандзіроўку па краінах Цэнтральнай і Паўднёва-Усходняй Азіі, Паўночнай Афрыкі і Блізкага Усходу. Першы пункт на маршруце – саміт АДКБ у сталіцы Кыргызстана горадзе Бішкек.
Асноўны дзень міжнароднага форуму быў 27 лістапада, але лідэры сустрэліся ў нефармальнай абстаноўцы яшчэ напярэдадні вечарам на тэрыторыі дзяржаўнай рэзідэнцыі “Ала-Арча”. Яна размешчана ў аднайменным нацыянальным парку, вядомым сваёй маляўнічай прыродай – ідэальнае месца, каб у прыхільнай абстаноўцы абмеркаваць любыя актуальныя пытанні.
Там жа прайшла асобная сустрэча Аляксандра Лукашэнкі з Прэзідэнтам Расіі Уладзімірам Пуціным. Казалі аб двухбаковым парадку дня і, вядома, аб Украіне і перспектывах мірнага ўрэгулявання.
Непасрэдна сам саміт на наступны дзень пайшоў у адміністрацыйным будынку “Ынтымак ардо”. Гэта новы архітэктурны сімвал Кыргызстана. Назва мае глыбокае значэньне. “Ынтымак” азначае “мір, сяброўства і адзінства”, а “арда” – гэта месца і цэнтр, дзе прымаюцца і рэалізуюцца стратэгічна важныя рашэнні, якія вызначаюць будучыню краіны.
Сапраўды, так ці інакш усе прынятыя па выніках саміту рашэнні былі арыентаваны ў будучыню. А паколькі АДКБ — арганізацыя ваенна-палітычная (а значыць, з дысцыплінай у бакоў усё ў поўным парадку), то і ўсе дакументы, якія зацвярджаюцца кіраўнікамі дзяржаў, былі загадзя старанна прапрацаваны. І нават замарозіла свой удзел у арганізацыі Арменія, хоць і завочна, але як бы не пярэчыла супраць прынятых рашэнняў. А агульны пакет вялікі – каля двух дзясяткаў, і не пра ўсіх па зразумелых прычынах варта расказваць.
Асноўны выніковы дакумент саміту – дэкларацыя кіраўнікоў дзяржаў. У ёй зафіксаваны кансалідаваныя падыходы бакоў па актуальных пытаннях. У ліку дамоўленасцей, якія фарміруюць архітэктуру калектыўнай бяспекі на бліжэйшую перспектыву, – антынаркатычная стратэгія дзяржаў – членаў АДКБ на 2026-2030 гады і план развіцця ваеннага супрацоўніцтва на аналагічны перыяд.
Старшынства ў арганізацыі ад Кыргызстана на наступны год пераходзіць да Расіі . А яшчэ ў АДКБ новая галоўная асоба — на наступны трохгадовы перыяд генеральным сакратаром прызначаны прадстаўнік Кыргызстана Таалатбек Масадыкаў .
У плане фармальных вынікаў падобных самітаў, як правіла, асаблівай інтрыгі не ўзнікае. Для журналістаў жа нагоды для абмеркавання і яркіх загалоўкаў даюць выступленні лідэраў краін. Асабліва, калі гаворка ідзе пра Аляксандра Лукашэнку, які за словам у кішэню ніколі не лезе, а гаворыць канкрэтна і без хітрыкаў. Так было і на гэты раз.
Аб тэктанічных зрухах у міжнародных адносінах
Кіраўнік дзяржавы ў сваім выступленні канстатаваў, што шматбаковыя механізмы кантролю над узбраеннямі або поўнасцю разбураны, або страцілі сваю эфектыўнасць з-за канфрантацыі і адсутнасці даверу.
«Па перыметры межаў АДКБ нарастаюць вайсковыя рызыкі і пагрозы, асабліва на заходнім флангу арганізацыі, дзе, здавалася б, павінная захоўвацца адэкватная і стабільная сітуацыя. Абстаноўка падобная да абложанай крэпасці , у якой сёння жыве Беларусь», — сказаў Прэзідэнт.
Еўрапейскія краіны, заявіў Аляксандр Лукашэнка, фактычна пераводзяць сваю эканоміку на ваенныя рэйкі, а яшчэ працягваюць пастаўляць зброю ва Украіну, якая пасля расцякаецца па ўсім свеце.
«Заходнія палітыкі мэтанакіравана рыхтуюцца да вайны. Не мы, Уладзімір Уладзіміравіч (Прэзідэнт Расіі Уладзімір Пуцін. – Заўвага БЕЛТА), рыхтуемся да вайны, а па ўсіх фактах – яны», – зрабіў выснову кіраўнік дзяржавы.
А яшчэ тамака жа, на Захадзе, актыўна прапаведуюць палітыку ізаляцыі і падзяляльных ліній.
У супрацьвагу такой палітыцы Беларусь выступае за сумленны і адкрыты дыялог , што пацвярджае ўзрастаючая папулярнасць Мінскай міжнароднай канферэнцыі па еўразійскай бяспецы. “АБСЭ не працуе. Даўно можна было сабрацца кіраўнікам дзяржаваў і паразмаўляць на гэтую тэму. Але камусьці не хочацца», – заўважыў беларускі лідэр.
Аб запатрабаванасці АДКБ і актуальных пагрозах
У пералічанай вышэй сітуацыі каштоўнасць АДКБ не толькі захоўваецца, але і расце. Арганізацыя патрэбна , упэўнены Аляксандр Лукашэнка, адзначыўшы, што яе трэба пастаянна адаптаваць пад выклікі, якія мяняюцца, і пагрозы бяспецы. “З ваенным кампанентам, антыкрызісным інструментарыем, барацьбой з тэрарызмам і наркатрафікам у нас, быццам бы, сістэма існуе”, – адзначыў Аляксандр Лукашэнка.
Разам з тым ёсць шэраг выклікаў і пагроз як ваеннага, так і неваеннага характару, якія патрабуюць асаблівай увагі і рэагавання па лініі АДКБ ужо зараз.
“Гэта штучны інтэлект; беспілотныя лятальныя апараты і смяротныя аўтаномныя баявыя сістэмы, якія валодаюць алгарытмамі да саманавучання; кібертэрарызм; забеспячэнне бяспекі жыццёва важных аб’ектаў энергетычнай інфраструктуры, у першую чаргу АЭС і гідраэлектрастанцый; нарэшце, праблема закрыцця межаў для перамяшчэння тавараў і людзей. Гэтыя пытанні датычацца ўсіх дзяржаў – членаў АДКБ”, – падкрэсліў Прэзідэнт.
Развіваецца таксама супрацоўніцтва ў сферы кібербяспекі.
Вельмі важным Аляксандр Лукашэнка лічыць пачатак работы па далейшым удасканаленні канцэптуальных дакументаў арганізацыі.
Аб плане Трампа і падтрымцы намаганняў па дасягненні міру ва Украіне
Аб прапанаваным ЗША мірным плане Прэзідэнт сказаў яшчэ ў сваім выступленні на саміце АДКБ, выказаўшы і сваю пазіцыю, і пазіцыю калег. «Мы падтрымліваем намаганні Уладзіміра Пуціна, Расійскай Федэрацыі ў рэагаванні на прапанову ЗША па свеце і мірнай дамове ва Украіне. Вельмі спадзяемся, што гэта адбудзецца», – сказаў ён. – Калі амерыканцы сябе павядуць як дыпламаты і сапраўдныя юрысты, гэты дагавор будзе ўзгоднены. Паколькі ўжо асноўныя моманты ўзгодненыя», – заявіў беларускі лідэр».
Аляксандр Лукашэнка пры гэтым звярнуў увагу на тое, што мяч зараз на ўкраінскім баку, а вось шэрагу сіл у Еўропе трэба адмовіцца ад канфрантацыі. «Думаю, што ў сувязі з тымі падзеямі, якія развіваюцца на фронце, Украіна пойдзе на гэтую мірную дамову . У адваротным выпадку страціць краіну поўнасцю», – сказаў Прэзідэнт.
Больш падрабязна гэту тэму кіраўнік беларускай дзяржавы пракаментаваў па просьбе журналістаў.
Кіраўнік дзяржавы расказаў, што напярэдадні ў Бішкеку доўга гаварыў на гэту тэму з Прэзідэнтам Расіі. “Я так разумею, і ён, і я бачым пакуль неканчатковы варыянт і, калі можна так сказаць, неафіцыйны варыянт. Калі ён будзе перададзены па афіцыйных каналах расейцам, тады можна будзе казаць пра пэўныя нейкія рэчы, – заявіў беларускі лідэр. – Але я сёння сказаў, што план працаздольны. І Уладзімір Уладзіміравіч прызнае, што гэта добрая аснова для перамоваў».
Адначасова Аляксандр Лукашэнка звярнуў увагу, што гэты план складзены ў спешцы: «Няхай на мяне не пакрыўдзіцца каманда Трампа, але ён (план. – Заўвага БЕЛТА) складзены ў спешцы . Не хачу сказаць, што ўжо зусім на калене, але ў спешцы. Яго трэба прадставіць у зручнаварым варыянце. Без шырокага тлумачэння, каб усё было канкрэтна. Калі там тэрытарыяльныя нейкія вырашаюцца пытанні, то ўсё павінна быць прапісана да метра, кіламетра. Якія войскі, дзе войскі, хто павінен быць, хто не павінен. Усё павінна быць да дробязі прапісана».
У цэлым кіраўнік беларускай дзяржавы сапраўды верыць, што канфлікт ва Украіне блізкі да заканчэння. “Як ніколі веру” , – сказаў ён у адказ на адно пытанняў.
Разам з тым Прэзідэнт заўважыў: “Гэта вайна, і ў любы момант можа быць непрадбачаная сітуацыя, якая можа ў цэлым павярнуць абстаноўку назад”. Вайна ёсць вайна – вельмі крытычны момант у жыцці любога грамадства і краіны. Таму нельга расслабляцца».
“Трэба спыніць гэтую вайну. У гэтай вайне баюся, што не будзе пераможцы. Гэта катастрофа. Ведаеце, чаму не будзе, калі раптам…» – дадаў беларускі лідэр.
ГІСТАРЫЧНЫ ВІЗІТ. Пра што дамовіліся Беларусь і М’янма і як Лукашэнку прымалі ў Найп’іда
Наступным пунктам вялікай камандзіроўкі кіраўніка дзяржавы стала М’янма. Борт беларускага лідэра прызямліўся ў Міжнародным аэрапорце Найп’іда 27 лістапада. Паветраную гавань не толькі ўпрыгожылі дзяржаўнай сімволікай Беларусі, але і надалі ёй нацыянальнага каларыту. Аляксандра Лукашэнку віталі па-сапраўднаму ўрачыста: ля трапа разгарнулі чырвоную дывановую дарожку, уздоўж якой выстраілася рота ганаровай варты. Кіраўніка дзяржавы да месца пражывання суправадзіў вялікі картэж, які, акрамя аўтамабіляў суправаджэння, налічваў сама меней два дзясяткі матацыклаў. Сталіцу М’янмы, як і аэрапорт, да візіту падрыхтавалі грунтоўна: на вуліцах з’явіліся беларускія флагі і банеры з партрэтам Аляксандра Лукашэнкі.
Афіцыйныя перагаворы Прэзідэнта Беларусі і выконваючага абавязкі Прэзідэнта Рэспублікі Саюз М’янма, старшыні Камісіі нацыянальнай бяспекі і свету Мін Аун Хлайна прайшлі 28 лістапада ў Прэзідэнцкім палацы Нэйп’іда — афіцыйнай рэзідэнцыі і офісе Прэзідэнта М’янмы ў сталіцы. Беларускага лідэра да месца сустрэчы суправадзіў ганаровы конны эскорт з 54 коннікаў. Такое ў гісторыі пратакольнай практыкі М’янмы сустракаецца ўпершыню, што падкрэслівае асобы гістарычны статус візіту.
Гістарычным у адносінах Беларусі і М’янмы стаў увесь гэты год, аб чым сказаў Аляксандр Лукашэнка на перагаворах з Мін Аун Хлайнам у вузкім складзе.
«Гэта мой першы візіт у М’янму, я шчыра гэтаму рады. І паколькі ваш прыезд у Беларусь у сакавіку стаў першым афіцыйным візітам лідэра М’янмы ў нашу краіну, то мы можам сказаць, што 2025 год з’яўляецца гістарычным у нашых адносінах», – заявіў Прэзідэнт Беларусі.
Мін Аун Хлайн у сваю чаргу падзякаваў беларускаму лідэру за візіт у М’янму, што пацвярджае высокі ўзровень даверу і дасягнутага ўзаемадзеяння паміж краінамі. Словы падзякі ён таксама адрасаваў беларускаму боку за падтрымку М’янмы на міжнароднай арэне, у тым ліку на пляцоўцы Генасамблеі ААН.
Размова лідэраў дзвюх краін атрымалася прадметнай. На перагаворах у шырокім складзе Аляксандр Лукашэнка яшчэ раз запэўніў Мін Аун Хлайна, што Беларусь гатова развіваць адносіны з М’янмай у інтарэсах дзвюх краін, без аглядкі на знешніх ігракоў.
«У Беларусі ёсць усё неабходнае для таго, каб тэхналагічна М’янма магла падняцца яшчэ на адну прыступку вышэй. Ваш урад, вашыя міністры пазнаёміліся з Беларуссю. Ведаеце, што мы можам. Мы развітая машынабудаўнічая краіна, у нас развіты прамысловасць, сельская гаспадарка, высокія тэхналогіі, адукацыя, ахова здароўя», – заявіў Прэзідэнт.
Сярод іншых прыярытэтных напрамкаў кіраўнік беларускай дзяржавы вылучыў навуку і ваенна-прамысловы комплекс. І яшчэ раз падкрэсліў: закрытых тэм у адносінах Беларусі і М’янмы няма.
«Вынік нашай працы ў гэтыя дні можна выказаць адной формулай: у нас у Беларусі ёсць усё тое, што трэба сёння м’янманскаму народу, у вас ёсць усё тое, што трэба нам. Мы дамовіліся аб тым, што ў межах гандлёва-эканамічнага супрацоўніцтва мы будзем абменьвацца гэтымі таварамі. Яшчэ раз падкрэсліваю: няма закрытых тэм у нашым супрацоўніцтве», – дадаў кіраўнік дзяржавы.
Але продаж прадукцыі – гэта не ўсё, што Беларусь можа прапанаваць м’янманскім партнёрам. Куды важней тэхналогіі і навучанне іх выкарыстанню. Тут беларускі бок таксама гатовы падзяліцца ўсімі сваімі кампетэнцыямі. «Мы гатовы не толькі прадаваць сваю прадукцыю ў М’янму — мы гатовы з вамі ствараць сумесныя прадпрыемствы па кірунках, якія вас цікавяць. І рыхтаваць спецыялістаў пад тыя тэхналогіі, якія мы перадамо», – сказаў Прэзідэнт.
Падводзячы вынікі, Прэзідэнт адзначыў, што перагаворы на вышэйшым узроўні сталі нейкім лагічным завяршэннем гэтага візіту, у той час як асноўныя перагаворы прайшлі ў рамках беларуска-м’яманскага бізнес-форуму, які адбыўся ў Янгоне 27 лістапада. Усяго ж за гэтыя два дні было падпісана каля 30 дакументаў, галоўнымі з якіх з’яўляюцца дарожная карта супрацоўніцтва на 2026-2028 гады і пагадненне аб узаемнай адмене віз. Яшчэ адной важнай дамоўленасцю лідэраў дзвюх краін стала рашэнне павысіць статус прадстаўніцтва М’янмы ў Мінску да ўзроўню пасольства.
З высокай ацэнкай вынікаў гэтага візіту пагадзіўся і м’янманскі лідэр. «Беларусь з’яўляецца самай надзейнай краінай для М’янмы, і М’янма сапраўды гэтак жа павінна стаць самай надзейнай краінай для Беларусі, – сказаў Мін Аун Хлайн. – Візіт кіраўніка беларускай дзяржавы з’яўляецца першым з часоў устанаўлення дыпламатычных адносін паміж краінамі. Гэта з’яўляецца гістарычнай падзеяй. Мы абмеркавалі пытанні, якія датычацца паскоранага выканання папярэдніх пагадненняў, умацавання двухбаковых адносін і супрацоўніцтва па многіх напрамках, асабліва ў сферах абароны, сельскай гаспадаркі, прамысловасці, адукацыі, навукі, тэхналогій, аховы здароўя, спорту і турызму.»
Афіцыйны візіт беларускага лідэра завяршыўся насычанай культурнай праграмай. Аляксандр Лукашэнка і Мін Аун Хлайн у Нацыянальным батанічным садзе Найп’іда высадзілі канко – кветкавае дрэва поспеху і дабрабыту – у гонар першага ў гісторыі візіту кіраўніка беларускай дзяржавы ў М’янму.
Наступным пунктам маршруту стаў храмавы комплекс Буды Маравіджая. Цэнтральным аб’ектам храмавага комплексу з’яўляецца статуя які сядзіць Буды вышынёй больш за 27 м і вагой больш за 5 тыс. т, выразаная з суцэльнага кавалка мармуру. Тут таксама знаходзяцца пагады, фантаны, парк і іншыя аб’екты.
Прэзідэнт Беларусі таксама прыняў удзел у афіцыйным абедзе, арганізаваным лідэрам М’янмы. Пасля гэтага адбыўся сумесны прагляд лідэрамі Беларусі і М’янмы тэатральнага паказу традыцыйных танцаў і песень.
ПРАЕКТЫ НА МІЛЬЯРДЫ. Што на парадку дня візіту Лукашэнкі ў Аман?
Аман стаў наступнай краінай, куды ў час вялікай замежнай камандзіроўкі прыбыў на гэтым тыдні з рабочым візітам Прэзідэнт Беларусі. Па афіцыйным парадку дня вядома няшмат — запланаваныя перамовы Аляксандра Лукашэнкі з Султанам Амана Хайсамам бен Тарэкам Аль Саідам. Па традыцыі гэтай дзяржавы публічная частка сустрэчы двух лідараў, якая трапляе ў аб’ектывы фота- і тэлекамер, мінімальная. Але зыходзячы з апошніх падзей па лініі беларуска-аманскага супрацоўніцтва і інтэнсіўнасці кантактаў на вышэйшым узроўні можна зрабіць выснову, што перагаворны парадак двух лідэраў насычаны і прадметны. Гаворка ідзе нават не аб мільёнах – мільярдах даляраў інвестыцый.
Узаемадзеянне дзвюх краін апошнім часам значна актывізавалася, у тым ліку дзякуючы абмену візітамі, які адбыўся раней. Перспектыўныя напрамкі супрацоўніцтва, якія былі вызначаны падчас візіту Аляксандра Лукашэнкі ў Маскат у 2024 годзе, атрымалі развіццё і леглі ў аснову паўнацэннай дарожнай карты, падпісанай у Мінску падчас візіту Султана Амана ў кастрычніку 2025 года.
Тады ж стала вядома аб заключаным паміж краінамі Мемарандуме аб супрацоўніцтве ў адносінах да будаўніцтва ў Беларусі цэлюлозна-кардоннага камбіната. Агульны аб’ём інвестыцый па гэтаму праекту складзе каля $1,4 млрд. Магутнасць прадпрыемства чакаецца на ўзроўні каля 800 тыс.т прадукцыі ў год. Ёсць планы стварыць у Амане беларускі турыстычны кластар , пад гэта аманскім бокам ужо выдзелена зямля. І гэта толькі наўскідку некалькі нядаўніх праектаў. А ёсць яшчэ і тыя, якія ўжо ў працы. Напрыклад, па стварэнні ў Амане хаба беларускіх тавараў , у тым ліку для наступнага экспарту ў іншыя краіны рэгіёна, з задзейнічаннем магчымасцей порта і свабоднай эканамічнай зоны “Сохар” пад сумесныя праекты.
Цяперашні візіт Прэзідэнта Беларусі ў Аман дасць магчымасць прадметна абмеркаваць практычныя крокі ў развіццё раней дасягнутых дамоўленасцей і рэалізацыі сумесных праектаў у розных сферах.
Купіць білет онлайн